Dyplom KG PZPR i Rady Ministrów dla załogi ZPW w Złocieńcu Wczoraj, w złocienieckich Zakładach Przemysłu Wełnianego odbyła się miła uroczystość. W podziękowaniu za czyn zjazdowy i jego pomyślną realizację oraz wykonanie zadań produkcyjnych w roku 1972 załoga wyróżniona została dyplomem Komitetu Centralnego PZPR i Ka dy Ministrów PRL, podpisanym przez tow. EDWARDA GIERKA i tow. PIOTRA JAROSZEWICZA. Wczoraj rozpoczęły sie w Moskwie rozmowy między ministrem spraw zagranicznych PRL. Stefanem Olszowskm. a ministrem spraw zagranicznych ZSRR. Andriejera Gro-myka. Na zdjęciu: S. Olszowski (z lewej) i A. Gromyko przed rozpoczęciem rozmów. CAF — PI — telefoto ROZMOWY MINISTRÓW S. OLSZOWSKIEGO i A. GROMYKI MOSKWA (PAP) W środę rano rozpoczęły się rozmowy przebywającego w Moskwie z wizytą oficjalną na zaproszenie rządu radzieckiego członka Biura Politycznego, ministra spraw zagranicznych PRL. — Stefana Olszowskiego z ministrem spraw zagranicznych ZSRR — An-drejem Gromyką. Przy rozpoczęciu rozmów które toczyły się w pałacyku radzieckiego MSZ, asystowali dziennikarze polscy, akredytowani w Moskwie oraz dzień nikarze i fotoreporterzy radzieckiej prasy, radia i telewizji. W godzinach południowych min. Gromyko podejmował min. Olszowskiego śniadaniem. Ministrowie spraw zagranicznych Związku Radzieckiego i Polski dokonali wymiany poglądów na szereg aktual nych problemów międzynarodowych, przede wszystkim na temat bezpieczeństwa europejskiego oraz zagadnień dalszego rozwoju stosunków i wszechstronnej współpracy między Związkiem Radzieckim a Polską. Obradowała Wojewódzka Komisja (INF. WŁJ Wczoraj, w Komitecie Woje wódzkim PZPR w Koszalinie, odbyło się posiedzenie Wojewódzkiej Komisji Porozumiewawczej Partii i Stronnictw Politycznych. Przedyskutowa no aktualne kierunki pracy do litycznej w naszym wojewódz twie po VI Zjeździe PZPR. (LL) Wręczenie dyplomu odbyło się na spotkaniu przedstawicieli dyrpkcji i aktywu partyjnego, związkowego oraz ZMS z sekretarzem KW PZPR tow. Tadeuszem Skorupskim i I sekretarzem KP PZPR w Drawsku tow. Markiem Zawadzkim. W imieniu załogi dyplom odebrała przewód nicząca Rady Zakładowej w ZPW delegatka na VI Zjazd, tow. Weronika Kolekt -Podjęciem ! wykonaniem czynu zjazdowego — czytamy w tekście umieszczonym na dyplomie — daliście najszczerszy i najwartościow- Plęcforoczki Iranie w PARYŻ (PAP) Z Teheranu donoszą, że w po łudniowej części Iranu wieśniaczka z okręgu Andimechk urodziła pięcioraczki. Poród od był się w bardzo prymitywnych warunkach z udziałem jedynie niewykwalifikowanej wiejskiej akuszerki. Matka zmarła po wydaniu na świat czworga dzieci; dwóch chłopców i dwu dziewczynek. Są o-ne zdrowe. Piąte dziecko urodziło się martwe. ROZBITKÓW URATOWALI MARYN--** ZE RADZIECCY * ALGIER Radziecki statek ..Kunikow" , uratował 13-osobową jugosłowiańską załogę panamskiego statku „Geyo". który w non!a. dzislek zatop ął na Morzu Śródziemnym po eksplozji w maszynowni. „Gayo" płynął z Turcji do Algierii. Zatonął on 65 mil od algierskiego portu Annaba cztery godziny po na-daraiu sygnału S.O.S, PROJ.FT AR JUSZE WSZYSTKICH KRAJÓW ŁĄCZCIE SIE' Cena 50 gr. Nakład: 128.101 ORGAN KW PZPR W KOSZALINIE ROK XX Czwartek, 13 stycznia 1972 r. Nr 13 (6134) Realizacja planu 1372 r- o całej pięciolatce r Narada sekretarzy ekonomicznych w ICC partii WARSZAWA (PAP) Pod przewodnictwem członka Biura Politycznego, sekretarza KC PZPR JANA SZYDLAKA odbyła się wczoraj w gmachu KC narada sekretarzy ekonomicznych komitetów wojewódzkich partii. Poświęcona ona była omówieniu zadań wynikających z tegorocznego planu gospodarczego craz oceniła zaopatrzenie rynku wewnętrznego w IV kwartale ub. r. Przedyskutowano problemy związane z planem zaopatrzenia rynkowego w I kwartale br. Najważniejsze kierunki i problemy tegorocznego planu gospodarczego omówił czło- Spotkenle prezesa CZKR z Iow. SŁ Mulda (INF. WŁ.) Wczoraj przebywał w na szym województwie prezes Centralnego Związku Kółek Rolniczych, Aleksander Schmidt, który spotkał się z I sekretarzem KW PZFR tow. Stanisławem Kujdą j sekretarzem KW, tow. Jerzym Chudzikiewiczem. W czasie spotkania omówiono główne kierunki działalności kółek rolniczych w bieżącym roku, problemy kampanii sprawozdawczo--wyborczej w kółkach rolniczych w naszym województwie oraz perspektywy dalszego rozwoju kółek (LL) w Indiach LONDYN (PAP) 45 osób poniosło śmierć w rezultacie gwałtownego spadku temperatur;' w stanie Bihar we wschodniej części Indii. Z oficjalnego ko munikatu opublikowanego we wtorek w Patnie wynika że najwięcej ofiar śmiertelnych zanotowano wśród sprzedawców ulicznych. W mieście Kazaribagh temperatura w nocy z wtorku na środą snadła do 1,5 stopnia Celsjusza. Takiej fali chłodów jak na warunki indyjskie, nie pamiętają nawet najstarsi mieszkań^ tego nek Biura Politycznego KC PZPR, wicepremier i przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów MIECZYSŁAW JAGIELSKI. Z problematyką rynkową zapoznał uczestników narady (Dokończenie na str. 2) szy przykład głębokiego, obywatelskiego zaangażowania i ofiarności oraz dowód pełnego poparcia udzielonego programowi VI Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, którego celem jest wszechstronny rozwój naszej socjalistycznej Ojczyzny". Serdeczne życzenia przekazał załodze ZPW również sekretarz KW, tow, T. Skorupski w imieniu egzekutywy KW PZPR i od I sekretarza KW, tow. Stanisława Kujdy. W czasie spotkania omówiono również projekt programu pracy pozjazdo-wej w ZPW. (LL) Posiedzenie Rady Państwa Wybery. do Sefmu - 19 marca WARSZAWA (PAP) Na posiedzeniu w dniu 12 bm. Rada Państwa zarządziła wybory do Sejmu PKL, wyznaczając ich datą na 19 marca 1972 r. Ponadto Rada Państwa podzieliła obszar państwa na 80 okręgów wybór czych oraz ustaliła liczbę posłów wybieranych w poszczególnych okręgach wyborczych. PO I DEKADZIE STYCZMA lak prasowaliśmy? (Inf. wł.) W przedsiębiorstwach budowlanych nie pro wadzi się dekadowego rozliczania postępu robót na budowach. Trudno więc w konkretnych liczbach przedstawić efekty pracy budowlanych w pierwszych dniach stycznia. Wyniki podliczy się dopiero po zakończeniu miesiąca. Ale już teraz, na podstawie tempa pracy można z optymizmem oczekiwać końca miesiąca. — Tempo jest dobre, ubiegłoroczne — powiedział nam zastępca dyrektora do spraw zaplecza szczecineckiego „Pojezierza", tow. Józef Laskowski. Warto dodać, ze Szczecineckie Przedsiębiorstwo Budowlane w ubiegłym roku wykonało plan budowy mieszkań w 149,7 proc. a swoje zadania całoroczne już we' wrześniu. PLENUM KW PZPR W OPOLU * OPOLE W Opolu odbyło się wczoraj posiedzenie plenarne Komitetu Wojewódzkiego PZPR, poświęcone omówieniu zadań instancji organizacji partyjnych w realizacji Uchwały Vi Zjazdu PZPR. W plenum uczestniczył członek Biura Politycznego KC PZPR. Henryk Jabłoński. KOSMOS 471 * MOSKWA W Związku Radzieckim wystrzelono w środę kolejnego sztucznego satelitę Ziemi ,,KÓ-SMOS-471" przeznaczonego do prowadzenia badań kosmicznych zgodnie z opublikowanym wcześniej programem. NRD — INDIE * DELHI W środę prezydent Indii Giri przyjął przebywającego z oficjalną wizytą w tym kraju ministra spraw zagranicznych NRD Winzera. Tego samego dnia minister Winzer przyjęty został przez -premiera Indii, panią Gandhi. (Dokończenie na str. 2) Solidarność Polski z krafami Trzeciego Świata KAIR (PAP) We wtorek wieczorem na sesji plenarnej piątej konferencji Organizacji Solidarności Na rodów Azji i Afryki wygłosił przemówienie przewodniczący delegacji polskiej sekretarz generalny Polskiego Komitetu Solidarności z Narodami Azji i Afryki, Kwiryn Grela. Przekazał on uczestnikom obrad pozdrowienia od Polskiego Komi tetu Solidarności i od narodu polskiego. K. Grela wskazał też na znaczenie współpracy sił postępowych w Trzecim Świecie z obozem socjalistycznym. Na sesji plenarnej odczytano także tekst depeszy I sekre tarza KC PZPR EDWARDA GIERKA, który w imieniu narodu polskiego i swoim własnym przesłał serdeczne pozdro wienia uczestnikom konferencji. Naród polski — czytamy w depeszy — gorąco popiera walkę z imperializmem, rasizmem i neckolonializmem o pełne wyzwolenie narodowe, o suwerenność i wszechstronny rozwój krajów Azji i Afryki. Polska delegacja bierze aktywny udział w pracach konferencji. Załoga Koszalińskiego Przedsiębiorstwa Budownictwa Przemysłowego przystąpiła do budowy Zakładów Mięsnych w Koszalinie Zakłady beda nowoczesnym obiektem, zatrudniającym docelowo 2 tys. ludzi, a o wielkości obiektu może świadczyć fakt, że powierzchnia głównego bloku bedzie liczyła około 3 ha. Zakończenie budowy i rozruch zakładu przewidziane sa na koniec 1974 roku. Na zdjęciu: prace przy budowie konserwiarui. Fot. 3, Piątkowski Rzqd PRL uznał Rejtublikę Baitgia Bcsz WARSZAWA (PAP) Rząd Polskiej Rzeczypospoli tej Ludowej, kierując się u-czuciami przyjaźni wobec narodu Bangla Desz. czemu nie jednokrotnie dawał wyraz, i oceną rzeczywistości istniejącej na subkontynencie indyjskim, postanowił oficjalnie u znać Ludowe. Republikę Bangla Desz, jako niepodległe i suwerenne państwo. Rząd Polski pragnie nawiązać z Ludową Republiką Bangla Desz stosunki dyplomatyczne i wvmienić misje na szczeblu ambasad. Wiceminister spraw zagranicznych PRL Stanisław Trep &0IJTMTY POLONII Z KMJEM WARSZAWA (PAP) 11 bm. wiceprezes Rady Ministrów Wincenty Krasko przy jął przewodniczącego Prezydium Rady Polonii w Wielkiej Brytanii Henryka Archu-towskiego. Przedmiotem rozmowy były. kontakty Polonii brytyjskiej1 z krajem, a w szczególności problemy ruchu turystycznego. czyński w towarzystwie amba sadora Wiktora Kineckiego przekazał w środę szefowi misji Bangla Desz w Delhi H. R. Choudhuryemu decyzje rządu PRL w sprawie uznania Ludowej Republiki Bangla Desz. W Kairzs rozipoozęła się 10 bm konferencja Organizacji Solidarno ści Krajów Azji i Afryki. Na zdjęciu przedstawi ciel republiki Bangla Desz Gall al Eldin A hmed (z prawej1) udziela wywiadu dzień nikarzem. CAF — AP telefoto DEPESZA PREMIERA P. JAROSZEWICZA 00 M. RAHMANA Pragnę przekazać Waszej Ekscelencji, w imieniu rządu polsSiego oraz moim własnym, najlepsze życzenia dla na rodu Bangla Desz, który po wielkich ofiarach i wyrzeczeniach uzyskał niepodległość i suwerenność. Życzę Ekscelencji, jako premierowi rządu Bangla Desz, sukcesów w pracy, pomyślnej i owocnej działalności dla dobra Waszego na rodu. Polska Rzeczypospolita ludowa pragnie nawiązać z Ludową Republiką Bangla Desz przyjazne stosunki i rozwijać wszechstronną współpracę, w interesie naszych narodów j pokoju. PIOTR JAROSZEWICZ PROGNOZA POGODY Zachmurzenie duże z większymi przejaśnieniami, gdzieniegdzie dro bne opady śniegu. Temperatura maksymalna od ml nus 10 st. na północnym wschodzę do minus 7 st. w centrum i o-koło minus 1 st, na krańcach zachodnich. Wiatrv słabe z kierunków południowo-wschodnich i wschodnich. oa str. 4. i 5. Str- 2 sGŁOS nr 13 (6134) *f. ROZPOCZĘŁA się rekrutacja kandydatów do 11 szkól chorążych. Kandydaci spoza wojska — absolwenci średnich szkół zawodowych i ogólnaksztalcących — ubiegać się mogą o przyjęcie na roczny i dwuletni kurs szkolenia. Termin składania podań upływa 15 czerwca tar., a egzaminy wstępne odbędą się w pierwszej dekadzie sierpnia. Szczegółowe dane uzyskać można w każdym sztabie wojskowym. NA KONFERENCJI prasowej w Warszawie poinformowano 0 przygotowaniach do II Ogólnopolskiej Olimpiady Literatury 1 Języka Polskiego. Obecnie odbywają sie eliminacje szkolne, centralne przewidziane są w kwietniu w stolicy. W UB. ROKU POŻARY strawiły mienie wartości prawie 1 mld zł. Zanotowano blisko 25 tys. pożarów, przy czym połowa z nich wydarzyła się na terenach wiejskich. 239 osób poniosła śmierć w płomieniach. W czasie akcji ratowniczych zginęło 27 strażaków. Ponad 2 tys. razy płonęły lasy. Dano te podał na konferencji prasowej komendant główny Straży Pożarnej płk Zygmunt Jarosz. FSO NA ŻERANIU wyprodukowała wczoraj 100-tysięcznego polskiego fiata. W tym roku FSO wytworzy 59 tys. fiatów. Dębicki „Stomil" rozpoczął produkcję ..sobków" — bezpiecznych nowoczesnych opon stanowiących odpowiednik ogumienia używanego przez rajdowców., właśnie od imienia Sobiesława Zasady otrzymały one swą nazwę. ¥ W BRUKSELI rozpoczęło się spotkanie konsultatywne przedstawicieli opinii publicznej krajów europejskich poświęcone problemom bezpieczeństwa europejskiego. W spotkaniu uczestniczy około 200 delegatów 27 krajów, głównie parlamentarzystów, działaczy związk3wych, uczonych i przedstawicieli organizacji międzynarodowych. NRD i Bułgaria uznały niepodległość Bangla Desz. if. po RAZ PIĄTY od końca grudnia ubiegłego roku stali przedstawiciele w Radzie NATO omawiali problem Malty. Nie osiągnięto żadnego kompromisowego rozwiązania w sprawie baz brytyjskich na Malcie. Rozmowy na ten temat bęią kontynuowane. Realizacja planu 1972 r. zadecyduje o całej pięciolatce (Dokończenie ze str. 1) minister handlu wewnętrznego — EDWARD SZNAJDER. Wysłuchano też informacji mi nistrów przemysłów: chemicznego, maszynowego, lekkiego i spożywczego o zadaniach tych resortów, decydujących głównie o dostawach rynkowych. Jak wynika z wystąpienia M. Jagielskiego, a także z wypowiedzi ministrów czterech resortów gospodarczych, reali Coraz więcej delegacji z USU w Chinach PARYŻ (PAP) W środę przybyła do ChKL 6-osobowa delegacja byzines-menów i profesorów amerykańskich. Przebywać ona będzie w Chińskiej Republice Ludowej z kilkudniową wizytą na zaproszenie Chińskiego Instytutu Spraw Zagranicznych. Do delegacji tej dołączy W tym tygodniu jeszcze sześciu działaczy amerykańskich — . członków „Komitetu na rzecz nowej polityki z Chinami". Członkowie delegacji spotkają się w czasie swego poby tu w ChRL z przywódcami chińskimi. KTO ZATRUŁ WISŁĘ? WARSZAWA (PAP) Jak dowiaduje się PAP, dalszym ciągu prowadzone są badania zmierzające do wykrycia sprawcy zatrucia Wisły ściekami chemicznymi z fenolem. Przedstawiciele organów gospodarki wodnej i stacji sanitarno - epidemiologicznych województw przylegających do Wisły, a także ekipy specjalistów z Centralnego Urzędu Gospodarki Woc&iej badają czystość rzeki oraz sprawdzają, jakie zakłady przemysłowe mogły swymi ściekami zanieczyścić .wodę. Wiadomo, że Wisła nie zo.-stats. zatruta na terenie woj. kra??owskiego i katowickiego. Stężenie fenolu przy praskim brzegu Wisły w Warszawie steruje, że ścieki nie zdążyły się wymieszać z wodą wiślaną, a tym samym wpuszczenie fenolu do rzeki musiało nastąpić niedaleko od Warszawy. Dokładniejsze wyniki badań znane będą w najbliższych dniach, gdyż analizy jeszcze trwają. Sprawdzono, że dostarczana do wodociągów war szawskich woda ma już nor-jpialną jakość. zacja tegorocznego planu będzie decydować o powodzeniu całej bieżącej 5-latki. Do cech szczególnych tego planu należy większy wzrost dochodu narodowego do podziału, niż dochodu narodowego wytworzonego. Osiągnięcie takich proporcji umożliwi wzrost importu i kredytów zagranicznych, z których będziemy korzystać dla przyśpieszenia unowocześnienia i rozwoju na szej gospodarki oraz dalszego podniesienia stopy życiowej ludności. Do głównych tegorocznych zadań zalicza się dal sze utrwalenie równowagi ryn kowej, uzyskanie bardziej właściwych relacji między funduszem płac, wydajnością pracy i wzrostem produkcji wreszcie — generalne uspraw nienie naszej działalności inwestycyjnej. Na naradzie omówiono drogi i metody osiągnięcia tych najważniejszych celów, zwłasz cza zaś — sposoby podjęcia dodatkowej, ponadplanowej produkcji na zaopatrzenie rynku. Strefa radioaktywna na Księżycu NOWY JORK (PAP) Na odbywającej się w Houston konferencji naukowej poświęconej badaniom Księżyca poinformowano o istnieniu na powierzchni Srebrnego Globu strefy radioaktywnej. Została ona odkryta przez Alfreda Wordena dzięki eksperymentom, jakie przeprowadził z po kładu kabiny macierzystej stat ku „Apollo-15", w czasie, gdy znajdowała się ona na okolo-księżycowej orbicie. Ozy Edda Bezpieczeństwa będzie olirad^wać w Iddis Ihehie? NOWY JORK (PAP) We wtorek odbyło się pierw sze w tym roku posiedzenie Rady Bezpieczeństwa, na którym jej poszczególni członkowie wypowiedzieli się za zwołaniem sesji Rady w jednym z krajów Afryki. Prawdopodobnie odbędzie się ona w stolicy Etiopii — Addis Abebie. Jednocześnie powołano do życia podkomitet d/s zwołania posie dzeń Rady Bezpieczeństwa poza siedzibą nowojorską. Jeśli Rada ostatecznie zaaprobuje odbycie sesji na kontynencie afrykańskim, będzie to pierwsze od 20 lat posiedzenie Rady Bezpieczeństwa poza stałą sie dzibą ONZ. Z projektem rezolucji ^proponującej zwołanie specjalnej sesji Rady Bezpieczeństwa w Afryce wystąpiło podczas o-statniej sesji Zgromadzenia O-gólnego NZ 36 państw afrykańskich w oparciu o uchwałę szefów państw OJA w tej spra wie. „love sfory" równie kasowa jak „Przeminęło z wiatrem" NOWY JORK (PAP) Według listy sporządzonej przez amerykańske czasopismo ,,Varie-ty" najbardziej kasowym filmem 1971 roku w USA okazał się film ,,Love story" oparty na książce Ericha Segala. Wytwórnia „Para-mount" zarobiła na nim w przecią gu tylko jednego roku 50 min dolarów. ,,L,ove story" godnie konkuruje z najbardziej kasowym i ctiesKą-cym się niezmienną od lat popularnością filmem „Przeminęło z wiatrem". KOMUNIKAT Z KOPENHAGI * KOPENHAGA Stan zdrowia króla Danii Fry deryka IX jest wciąż krytyczny, a nawet pogorszył się jeszcze od wtorku zgodnie z komunikatem opublikowanym przez pałac królewski. Wojna indochśńska w IM * śmisliE akcja na bazę w Bies Ilon WASZYNGTON LONDYN, (PAP) Bojownicy laotańscy kon-tjmtrają natarcia na stanowiska wojsk rządowych w Laosie. Rzecznik w Vientiane przyznał, że w rezultacie o-statnich działań partyzanckich 37 żołnierzy zginęło, a 52 zostało rannych. Według opinii obserwatorów, niemal nieunikniony jest upadek silnej bazy Long Cheng kierowanej przez CIA, w której znajdowała się siedziba generała Vsmg Pao, dowódcy tzw. spec jalnej armii zorganizowanej •i finansowanej przez USA. Obecnie ugrupowania wyzwoleńcze znajdują się w odległości zaledwie kilku kilometrów od tej bazy, a około 25 tys. żołnierzy generała Vang Pao wycofało się na pozycje znajdujące się na południe od Long Cheng. * Partyzanci południowowiet j namscy dokonali w środę o świcie śmiałej akcji przeciwko amerykańskiej bazie Bien Hoa w pobliżu Sajgonu. Jak przyznało dowództwo amerykańskie, partyzanci zdołali przeniknąć do bazy, gdzie wysadzili skład z amunicją. Jest to druga wielka baza amerykańska zaatakowana przez partyzantów w Azji. południowo-wschodniej w ciągu 3 dni. W poniedziałek rano. partyzanci syjamscy przedostali się do bazy USA w Uta-pao w Syjamie, gdzie zniszczy li kilka potężnych bombowców „B-52". W Cannes zmarł najbogatszy człowiek świata PARYŻ (PAP) We wtorek w Cannes zmarł w wieku 75 lat Nubar Gul-benkian, muliimilioner uważany za najbogatszego człowieka na świecie. W związku z jego śmiercią agencje zachodnie po dały cały szereg szczegółów do tyczących jego osoby. Nubar Gulbenkian był niezwykle popularną osobą w Europie zachodniej. Jak twierdzą agencje — nieodmiennie od lat nosił on w butonierce świeżą orchideę i wszystkie rachunki opłacał je dynie czekiem. Guibeokian u-marł bezpotomnie. (Dokończenie ze str. 1) — Pomaga nam pogoda — powiedział dyrektor Koszalińskiego Przedsiębiorstwa Budo wlanego tow. Kazimierz Wolt* man. W tych warunkach atmosferycznych możemy bez przeszkód realizować plan budownictwa. Załoga KPB pracu je w zakładzie prefabrykacji, przy montażu nowych obiektów i robotach wyposażeniowych. Aktualnie roboty trwają przy ponad 30 obiektach. — Sądząc z meldunków kie równików odcinków i na podstawie zamówień na materiały tempo pracy jest w pełni zado walające — stwiedził tow. Woltman. Trochę większa licz ba osób przebywa na urlopach wypoczynkowych niż normalnie. Ale wynika to z tego, że niektórzy wykorzystują zaległe urlopy z ubiegłego roku. W Szczecinku, mimo że tem po prac jest ubiegłoroczne, a więc bardzo dobre, ujawniają się jednak pewne niedociągnię cia. Zgodnie z planem powinno być już zamkniętych 9 o-biektów, z tego 6 ogrzewanych. Niestety, jak dotychczas ogrze wane są tylko dwa. Słupskie Przedsiębiorstwo Instalacji Bu downictwa ma wobec „Pojezie rza" spore zaległości. Na szczęś cie dobre warunki atmosferycz ne umożliwiły kontynuowanie prac. Co będzie dalej, nie wia domo. Wczoraj w Szczecinku temperatura przed południem spadła do —7 stopni. Chyba że SPIB wzmocni tempo prac. (wł) * Dobry początek roku mają pra cownicy Słupskiego Przedsiębiorstwa Budowlanego. Roboty postępują zgodnie z harmo nogramem. Pogoda sprzyja, nie ma silnych mrozów, można zalewać fundamenty, robić stropy. Aktualnie brygady SPB wykonują roboty montażowe na trzech placach budowy: w Ustce na ul. Kopernika oraz w Słupsku. Na osiedlu Zatorze II montuje się trzy budynki, na Westerplatte — jeden. . Jak nas poinformował zastępca dyrektora do spraw za piecza, — Jerzy Dembowski, prócz tego prowadzi się roboty wewnętrzne na 4 obiektach: w Darłowie, w Sławnie przy ul. Basztowej, w Bytowie na osiedlu Marchlewskiego i w Słupsku na osiedlu Zatorze II. (ew) FTJB POD ZNAKIEM PRZYGOTOWAŃ DO NOWEJ PRODUKCJI Załoga Fabryki Urządzeń Budowlanych w Koszalinie wy konała w pierwszej dekadzie stycznia br. 20,2 proc. planu bieżącego miesiąca. Tegoroczne zadania w fabry ce są wyższe o 22,4 proc. (w cenach zbytu) od ubiegłorocznych. Na wzrost ten — jak o-świadczył zastępca dyrektora do spraw technicznych, inż. Mieczysław Kaźmirowicz — złoży się głównie produkcja nowych maszyn budowlanych; podnośników montażowy«tb ś betoniarek samochodowych; Tych ostatnich wyprodukowano w ub. roku 150, a w bieżącym roku planuje się 260. Będą one wytwarzane według no wej technologii, dzięki której skróci się czas produkcji, zwię kszy jakość wykonania oraz wydatnie zmniejszy się wysiłek pracowników. Nową technologię zapewni m. in. walcarka, sprowadzona z NRD, przy pomocy której wykonywać się będzie stożki mieszalnika w betoniarce BS-21. Już w pierwszych dniach stycznia br. rozpoczęty został montaż tego urządzenia. (Am per) Ogłoszenie Biowejj konstytucji w Oongla Pesz M. Rahman przejął ster rządów vi Esrajta DELHI (PAP) chwalono na posiedzeniu rzą- Jak donoszą z Dhaki, w du. Konstytucja ta przewidu-środę dekretem dotychczaso- je w Bangla Desz rządy par-wego prezydenta Bangla Desz lamentarne. Wszystkie osoby Mudżibura Ralimana ogłoszo- wybrane do organów przed-no tam nową, tymczasową stawicielskich w ostatnich wy konstytucję kraju. Dekret borach parlamentarnych w grudniu 1970 roku zostaną członkami nowego parlamentu Bangla Desz. Nazrul Islam, pełniący obowiązki prezydenta do czasu uwolnienia M. Rahmana, zostaje wiceprezydentem. Premierem Bangla Desz mianowano Mudżibura Rahmana. Równocześnie zdymisjonowany został dotychczasowy gabinet Tajuddina Ahmeda, a szejk Mudżibur Rahman otrzy mał misję utworzenia nowego rządu. Stanowisko prezydenta Ban gla Desz objął dr Abdul Syed Choudhury. o tymczasowej konstytucji u- W świecie arabskim PalOTEST LIBANU PRZECIW NAPADOWI IZRAELSKIEMU NOWY JORK, KAIR (PAP) Stały przedstawiciel Libanu w ONZ, Eduard Ghorra poinformował we wtorek Radę Bezpieczeństwa o ataku wojsk izraelskich na Liban, dokonanym w noęy z poniedziałku na wtorek. Wyraził on w imieniu swego rządu energiczny protest przeciwko aktom agresji Izraela wobec Libanu. Premier i minister spraw wewnętrznych Libanu S. Sa-lam udał się w środę rano na południe kraju, by dokonać in spekcji wsi napadniętych we wtorek o świcie przez oddziały izraelskie. Szefowi rządu libańskiego towarzyszy grupa wyższych oficerów. Rada Ludowa Egiptu (parlament) zatwierdziła program działalności rządu, przedstawio ny do rozpatrzenia deputowanym przez premiera Mahmuda Fauzi. W czasie posiedzenia glos zabrał szef rządu egipskiego, który poinformował, że rada ministrów opracowuje obecnie 10-letni program społeczno-gospodarczego rozwoju kraju. Premier podkreślił, że zgodnie z tym planem większe zna czenie przywiązywać się będzie do elektryfikacji wsi, rozwoju transportu, poprawy służ by zdrowia, rozwoju szkolnictwa i budownictwa mieszkanio wego w kraju. mmm APEL KENNEDY'EGO * WASZYNGTON Senator Edwatrd Kermetfy, przewodniczący podkomisji senackiej do spraw uchodźców wezwał prezydenta USA Richarda Nixona do uznania Ban. gla Desz. Domagał się także natychmiastowego wznowienia amerykańskiej pomocy gospodarczej dla Indii i Pakistanu. WOJSKOWI CHILE NA KUBIE Jf HAWANA Do stolicy Kuby przybyła na zaproszenie ministerstwa rewolucyjnych sił zbrojnych delegacja wojskowa Chile, z generałem brygady Carlosem A-rana Castro. W skład delegacji wchodzi 25 wyższych oficerów wojsk lądowych, powietrznych i morskich. W POSZUKIWANIU PROFESORA * MEKSYK W Meksyku trwają zakrojona na szeroką skalę poszukiwania bogatego dyrektora jednej za szkół wyższych w Acapulco, u-prowadzonego przed kilkoma dnami. Sprawcy porwania żądają ćwierć miliona dolarów za uwolnienie go. Policja penetruje okoliczne góry w poszukiwaniu kryjówki kidnape-rów. LUDNOŚĆ SZWECJI * SZTOKHOLM W grudniu 1971 roku Szwecja liczyła 8.129 tys. mieszkańców. Jak podkreśla centralny urząd statystyczny, wzrost liczby ludności w porównaniu z 1978 rokiem wyniósł tylko 37 tys. osób, co stanowiło najniższy roczny przyrost w okresie o-statnich dziesięciu lat. Iząi MF fes! Edesplowagj? dotrzymać terminarza ratyfikacji układów BONN (PAP) Rząd zachodnioniemiecki zdecydowany jest dotrzymać uzgodnionych z CDU/CSU ter minów procedury ratyfikacyjnej układów zawartych przez NEF z Polską i z ZSRR. Wynika to z artykułu szefa federalnego urzędu kanclerskiego, ministra Horsta Ehmke go, na łamach tygodnika ,,Vor waerts". 14 stycznia projekty ustaw ratyfikacyjnych układów będą omawiane na posiedzeniu komisji prawnej Bundesratu. W następnym tygodniu te projekty ustaw zostaną przekazane do rozpatrzę nia komisji spraw zagranicznych Bundesratu. Horst Ehmke podkreśla, iż rząd federalny w dalszym ciągu zakłada, że „decyzja parlamentarna o układach zawartych w Moskwie i Warszawie W USA BUDOWANO DOMY Z PROMIENIOTWÓRCZYCH ODPADKÓW WASZYNGTON (PAP) Rząd USA poinformował we wto rek, że przeprowadzone zostaną szczegółowe badania w sprawie wykrycia ewentualnych ujemnych efektów genetycznych wśród dzieci stanu Colorado, gdzie budowano domy używając odpadków rudy uranowej. Około 3 tys. domów zbudowanych zostało z odpadów uranowych wyglądających jak piasek. Proceder ten trwał przez 13 lat, aż dopiero w 19G6 roku władze sanitarne stanu Colorado zakazały u-żywania tego surowca. Radioaktywny piasek, o którym mowa. to odpady rudy uranowej pozostające po przeróbce na paliwo do elektrowni nuklearnych Używany on był w budownictwie w 9 stanach zachodnich. Poziom promieniowania w domach zbudowanych przy użyciu odpadków promieniotwórczych był znacznie wyższy od normalnego promieniowania atmosfery ziemskiej. Czynniki oficjalne starają się przekonać opinię publiczną, iż promieniowanie nie zagraża zdrowiu, chociaż — jak dotychczas — nie przeprowadzono żadnych badań w tej sprawie. zapadnie w maju, a najpóźniej w czerwcu". Należy sądzić, że to zapewnienie ministra Ehmkego jest odpowiedzią na wzmagające się ataki opozycyjnej CDU/CSU na układy NRF — Polska i NRF — ZSRR. Jest ono również odpowiedzią na stawiane przez nią ,.warunki" ratyfikacji, co zmierza do odwleczenia wejścia w życie tych ukła dów. Tragiczny pożar w Ustce (Inf. wł.) Wczoraj około godz. 12 w mieszkaniu państwa P. przy ulicy Kosynierów w Ustce wybuchł pożar, którego skutki okazały się tragiczne. W płomieniach zginęła trzyletnia dziewczynka. Jej starsza siostrzyczka, 5-letnia Jadwiga P. doznr*a cięż.kich poparzeń i została zabrana do szpitala. Jak ustalono, ogień rozprzestrzenił się od pieca węglowego. (woj) 78 śmiertelnych ofiar tajfunu LONDYN (PAP) / Liczba ofiar śmiertelnych tajfunu, który nawiedził ostatnio Filipiny wzrosła do 78. Według nieoficjalnych raportów ocenia się jednak, że śmierć poniosło ponad 200 osób. Klęska żywiołowa naj bardziej dotknęła wyspę Leyte, GŁOS nr 13 (6134) Str. 3 SA & ii fal & Proca kadry I aktywy organizacji mfoclifszowych w ocenie egzekutywy KW PZPi PROGRAM rozwoju naszego kraju przyjęty na VI Zjeździe partii natchnął młode .pokolenie optymizmem i wiarą w lepszą przyszłość. Chcemy — powiedział w dyskusji na Zjeździe przewodniczący Zarządu Głównego ZMW, Zdzisław Kurowski — zamanifestować swoją gotowość służenia Ojczyźnie' i partii — każdy na swoim stanowisku pracy, w fabryce, wsi, w szkole, na uczelni, w wojsku". Głównym zadaniem partii i związków młodzieży jest wychowywanie młodego pokolenia w duchu odpowiedzialności i szacunku dla wysoko wydajnej, dobrze zorganizowanej pracy, uczenie jej mądrego rozporządzania swoją wiedzą, umiejętnościami, zapałem, inicjatywą. .Jedność ideowa i polityczna ruchu młodzieży — czvtamy w Uchwale VI Zjazdu PZPR — potwierdzona przez jedność działania wszystkich organizacji młodzieżowych, jest warunkiem jego autorytetu i znaczenia wśród młodzieży i społeczeństwa", Gzy „Polfa" nadąży? Działające w naszym województwie związki młodzieży skupiają 121.527 chłopców i dziewcząt w 4.4B7 kołach i dru żynach. (ZMS liczy 31.103 członków. ZMW — 32.300 a ZHP — 58.524 osoby). Aktyw tych organizacji jest pokaźny. liczy kilka tysięcy o-sćb; na etacie pracuje 110 działaczy. Od ich pracy, ideo-wości, osobistego zaangażowania zależy realizacja zadań programowych organizacji. Związek Młodzieży Socjalistycznej prowadzi pracę w J .395 kolach. Ponad 69 procent członków nie przekroczy- dz:ałania. Mimo skromnego nieraz doświadczenia żvciowe go i niewielkiej praktyki spo-łeczno-redjjgntic.znej. działają szczerze i ofiarme. Problemy kadrowe w ruchu młodzieżowym są przedmiotem analiz Ko-m'sji do Spraw Młodzieży KW PZPR oraz oceny instancji partyjnych. Dzięki szkoleniu Dartvjnemu (w ostatnich dwóch latach 16 aktywistów ZMS oraz 12 instruktorów ZHP ukończyło WUML), podnosi sie stale poz:om wiedzy politycznej aktywistów organizacji m?od7:^żowych. Prowadzono są też szkoły aktywu ło 19 roku życia. Ważną rolę oraz kursy doskonalenia me-odgrywa działalność oświato- todycznego. WZRA: STU ZUŻYCIE LEKÓW Mamy w kraju ponad 2,5 tys. eptek i blisko 3 tys. punktów aptecznych. Pracuje w nich ?3 tys. osób, w tym ponad 7 tys. dypio- ! mowanych farmaceutów. Personel aptek dwoi się i troi, by aaspokoić nasz rosnący apetyt na leki. W ciągu ostatniego 13-lecia nastąpił blisko 3-krotny wzrost zużycia leków przy czym wydatki na leki osób ubezpieczonych byty około 3-krotn:e wyższe niż nie- . ubezpieczonych. W związku z o-bjeciem ubezpieczeniami ludności wiejskiej należy się liczyć z dalszym wzrostem zapotrzebowania na leki. Czy przemysł farmaceutycz ny podoła temu zapotrzebowaniu? • Statystyczny Polak wydaje obecnie na lekarstwa 300 zł rocznie, naj więcej mieszkańcy stolicy — 722 zł na osobę, najmniej' mieszkańcy woj. białostockiego — 194 zł. Duży wzrost zapotrzebowania na leki uzasadniony jest głównie nasileniem sie zachorowań na typowe choroby cywilizacji: nerwice i choroby serca —oraz starzeniem s;ę na szegn społeczeństwa i wzrostem typowych chorób wieku starczego. Do najpopularniejszych należą leki przeciw schorzeniom gastrycz nym i przeciwreumatyczne. L^ki,którymi w razie przeziębień łub epidemii grypy również ratujemy się najchętniej, to popularne: aspiryna, Influmln, i witamina C. Czy zawsze jednak zażywając leki, kierujemy się rozsądkiem i troską o zdrowie?, Lekarze twierdzą, że nie. Znajdujemy sie na jednym z ostatnich Sklej sc w Europie, jeśli chodzi o •cie światowych owoców i wa-— natomiast witaminy w tabletkach łykamy bez opamiętania. Samej tylko multiwitarniny zjadamy rocznie ponad ćwierć miliarda tabletek! f.ykanie środków nasennych, u-spokajaiących czy popularnych tabletek przeciw bólowi głowy przybiera wręcz rozmiary lekom ani'-Ty\gji ostatnich zjadamy rocznie aż E54 min sztuk! Mimo ostrzeżeń lekarzy, środki te są nadal zbyt łatwo dostępne i sprzedawane bez żadnych ograniczeń, nawet w kioskach „Ruchu". A przec:eż ka' lek. używany bez potrzeby i kontroli lekarza częściej może zaszkodzić niż pomagać. wa i szkoleniowa. W Koszalinie, Słupsku, Wałczu i Złotowie działają uniwersytety robotnicze ZMS. Ośrodki społeczno-prawne służą pomocą młodzieży, zajmują się też problemem resocjalizacji. 1.842 członków ZMS należy do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Większość z nich jest aktywistami Związku. Z cu je 90 nauczycieli-opieku-nów, skierowanych do pełnienia tych funkcji przez szkolne organizacje partyjne. Związek Młodzieży Wiejskiej liczy 1.158 kół. 3.369 członków ZMW należy do PZPR, a 2.124 do ZSL. Związek dąży do pozyskania młodej inteligencji wiejskiej. 106 Ruch młodzieżowy potrzebuje, z jednej strony dobrych, doś wi a d czony ch aktywistów, z drugiej zaś, szeregi aktywu zasilać musza stale nowi, rnło dzi ludzie. Zbyt długa zasiedziałość powoduje zrutyniżo-wanie; małe natomiast doświadczenie ogranicza możliwość działania. Rozwiązanie tych spraw nie jest łatwe. W organizacją współpra- roku ub., z grona 110 pracowników etatowych organizacji, odeszło 37. Większość z nich nie mogła sprostać coraz trud niejszym zadaniom i musiała przejść do innej pracy. Aktyw organizacji młodzieżowych szu ka nowych, lepszych metod pracy, doskonali struktury funkcjonowania zarządów, komend hufców i drużyn. Sku- nauczycieli pełni funkcję opie teczniejsza musi być też po-kunów szkolnych kół ZMW. moc instancji i organizacji Otwartym problemem jest do- partyjnych, która kształtować bór i szkolenie aktywu, gdyż będzie samodzielność, aktvw-Uniwersytet Ludowy w Ra- rość i odpowiedzialność afcty- dawnicy, który przed laty spełniał to zadanie, obecnie nie odgrywa takiej roli. W czasie dyskusji zastanawiano się, dlaczego mimo dość szerokiego programu działalności kulturalnej, niewielu aktywistów obu organizacji zasila kadry placówek kulturalnych. Dzieje się to z pewnością dlatego, że zarówno w ZMS jak i w ZMW, coraz wię cej uwagi poświęca się działał organizacji ności produkcyjnej, oświato- szczególnie wistów związków młodzieży. Pochwalnie oceniono zacieśniające się współdziałanie kadry w rozwiązywaniu istotnych problemów młodzieży, prezentowanie wspólnych spraw młodego pokolenia wobec władz politycznych i administracyjnych. Stale poszerza się zakres i formy współdziałania w dziedzinie kultury, sportu i turystyki. Aktyw młodzieżowych, praeowni-cy poli- ZDZISŁAW PIS Przy okazji warto powrócić t.eż do wielokrotnie już zgłaszanego i postulatu, aby leki w opak owa- j niach fabrycznych miały od razu t wydrukowaną cenę 30 proc.odpłat { ności dla ubezpieczonych — zaosz- j czedziłoby to wiele pracy farma- i i;+ ceutom a nam wszystkim — oczekiwania w kolejkach przed aptecz- i on wej, przy znacznym ograni- tyczni, cieszą się zaufaniem czeniu funkcji kulturalnej młodzieży i autorytetem w obu związków. Jest to nic- środowisku. To właśnie daje wątpliwie problem. pewność, że zadania wysunię- Ńajliczniejszą organizacją te przed młodym pokoleniom, iest Związek Harcerstwa Pol- Przez VI Zjazd partii, zostaną skiego. W składzie ZHP wy- wykonane. różnią się grupa 3.S53 „starszych" harcerzy, stanowiąca naturalną rezerwę kadry instruktorskiej. Instruktorów w! S^aIiisSj Cł?orą.gwi pmmm działania 2.302. ZHP realizuje szeroki program działania. Członkowie egzekutywy KW PZPR wyrazili jednak zaniepokojenie z powodu „zamykania bar cerstwa w murach szkolnych" Znacznie szerzej trzeba stosować formy pracy odpowiednie do wieku i psychiki dziecka. Poważnym wsparciem jest ruch przyjaciół harcerstwa. 912 instruktorów nałoży do PZPR, 109 do ZSL i 33 do SD. Program wychowania przez pracę realizuje Wojewódzka Komisja Ochotniczych Hufców Pracy ZMS i ZMW. Rozwojem turystyki zagranicznej kieruje Biuro Wojewódzkie „Juventur". Pracownicy etatowi w organizacjach młodzieżowych pełnią kluczowe funkcje. Ich kwalifikacje polityczne, zawodowe i walory osobiste Y/pływają na atmosferę pracy polityczno-wychowawczej'. Mają na ogół dobre przygoto- Fin-anse instrumentem rozwoju W dążeniu do utrzymywania r^wonwaei pienięi-no-ryakowe,i Narodowy Bank Polskj sapouiada tworzenie dogodnych warunków fila produkcji kierowanej do sklepów. Producenci pracujący na zaopatrzenie rynku zyskają nowe udogodnienia kredytowe zwłaszcza wówczas. srdv zaoferują towar dobry i nowoczesny Równocześnie aastapi zaostrzenie wymagań wobec dostawców, co do lerminów i jakości oraz wzmożenie kontrakcji przeciw now-sta war. i-u zapasów nieprawidłowych zarówno w przemyśle, jak i w handlu. Wzmocni sie również działanie przeciw ponadplanowym wypłatam z funduszu plac na wvtwarzanie towarów nie znajdujących zbytu. Bardzo dokładnie zajmie sie Bank gospodarką materiałowa przedsiębiorstw a zwłaszcza zapasami. Zbada sie przyczyny odchyleń od ustaionvch »nrw zapasów. XV sferze inwestowania zainter^sowa nie skupi sie na kosztach i cyklach budów* oraz na wpływie tych czynników na efektywność inwestycji. Szczególnie dokładnej ocenie podda sie Terminowość budowy, ponieważ sytuacja uległa w osnat-nich latach pewnemu pogorszeniu W stosunkach bank — przedsiębiorstwa ma być respektowana w pełni zasada samodzielności i odpowiedzialności. Przedsiębiorstwom zapewni się swa bode dysponowania funduszami na warunkach nsta łonrch w umowach. A w stosunku do tych. którzy wykażą nieprawidłowo:'- -i. awłas/.cza w gospodarowaniu majatkiem trwałym, funduszem płac, zapasami, zastosuje sie sankcje w postaci ograniczenia kredytu, względnie wyższego oprocentowania. fAR) Zbiornik wodny w Głębi nowie k. Nysy jest trze-ńm z kolei ujęciem wodnym w dorzeczu górnej Odry po Tu rowie i Otmuchowie. Napel mono go niedawno uiodą z Nysy Kłodzkiej. Powstanie zbiornika w tym rejonie otwiera nowe perspektywy przed rolnikami tego rejony. — dostawcami witamin d.la zagłębia, górniczego. Częste to dolinie Nysy powodzie po wodowały poważne straty, zbiornik' zaś będzie przed nimi skutecznie chronić. Znacznej poprawie ulegnie żegluga na Odrze, przedłuży się czas nawigacji, zwię kszy ładowność barek. Mo żliwość odciążenia innych gałęzi transportu, to dla go spodarki poważny zysk. Na zapo-rze górnej zbiornika u-sytuowana została elekirow nia o mocy 3,5 megawata. Pobliskie miasta, które cier piały dotąd na brak wody powinny mieć jej teraz pod dostatkiem. Nowy Glębi-nćw — to także sporty wod ne i turystyka, plaże.•, przy stanie i inne obiekty vycza-sowe. Projekt wszechstronnego zagospodarowania tere nu wyłoniony zostanie drogą konkursu. Zanim jednak to nastąpi, władze wojewódzkie Opolszczyzny pasta nowiły teren zalesić i stwo rzyć możliwość uprawiania sportów wodnych. Na zdjęciu: pożyteczni/, a śfodern interwencji Sseiysty nasial nis ma ladą. (AR) wanie ogólne, zawodowe, zna ją metody społecznego współ- Za twórczość neźijiorsSc w Wyróżnienie Wiesia wa Sir a źyńskiego (INF. WŁ.) W ramach Festiwalu Kulturalnego Związków Zawodowych zorganizowano w Paczkouńe ogólnopolską wystawę amatorskiej twórczości rzeźbiarskiej. Zebrano na niej 200 prac. 73 autorów. W ich gronie znalazło się 6 koszalińskich twórców. Eksponowali cni w Paczkowie 14 swoich dzieł. Jury pod przewodnictwem artysty rzeźbiarza doc. Gustawai Żemły przyznało twórcom amatorom trzy nagrody i 9 v:yróż nień. Jedno z nich uzyskał reprezentant naszego województwa, Yiieslaw Strużyński, za prace „Macierzyństwo" i „liczony". v Wystawa w Paczkowie okazała się bardzo interesującym przedsięwzięciem, dowiodła renesansu tej trudnej do uprawia via dziedziny sztuki, (taj Ekspert jako narzędzie długofalowej polityki rozwojowej — tak; oczywistość tego stwier dzenia coraz szerzej toruje sobie u nas drogę do praktyki. Natomiast z faktu, że podobną rolę może spełniać także import, a ściślej — polityka zakupów na rynkach zagranicznych — zaczęliśmy wyciągać pewne wnioski praktyczne zupełnie od niedawna. Wyraźnie nawiązuje do tej roli uchwala VI Zjazdu PZPR, akcentując potrzebę rozszerzania importu m. in. w dziedzinach, które w u-biegłych latach stanowiły często drugorzędne pole zainteresowań nascego handlu zagranicznego. Należą do nich zwłaszcza dwie kategorie dóbr importowych. Pierwsza — to myśl techniczna, nowoczesne technologie maszyn i urzą dzeń oraz aparatury naukowej dla wybranych gałęzi produkcji materialnej, krótko mówiąc — nowoczesna technika, mająca służyć strategicznym celom rozwożą gospodarki. Briiga — to artykuły konsumpcyjne, zwłaszcza pochodzenia przemysłowego, mające istotne znaczenie dla podniesienia stopy życiowej ludności. Nie jest przypadkiem, a raczej dobitnym przykładem nowej polityki importowej, u-wzg'ędniającej właśnie jej strategiczną rolę w gospodarce, że wielomilionowe transakcje kredytowe na zagraniczne zakupy licencji i wyposażenia związane nie z doraźnymi potrzebami lecz z programową, perspektywiczną rozbudową naszego przemysłu okrętowego, motoryzacyjnego, lotniczego — zawarliśmy, względnie zaczęliśmy negocjować dopiero w tyra roku. Chodzi o to, by praktyka ścisłego zespalania działalności importowej z długofalowym programowaniem rozwoju nowoczesnych gałęzi produkcji, zwłaszcza takich, które otwierają nowe perspektywy dla naszego u-działu w międzynarodowym podbiale pracy, sta wala się w przyszłych latach w coraz szerszym stopniu zwykłą metodą planowania gospodarczego. W związku z tym należy zwrócić uwagę na znaczenie, jakie dla takiego usytuowania roli importu ma odpowiednia polityka kredytowa. Przy pomocy kredytów zagranicznych można kumulować i odtwarzać w coraz szerszej skali określone korzyści ekonomiczne. Przeznaczone na zakiu> nowoczesnej techniki w eks» WE WRZEŚNIU ub. roku Słupska jest 19 km czyli jesz zamieściliśmy w „Gło- cze dalej. ^ sie" list Koła Gospodyń Wiej Nasza druga notatka w tej skich w Starej Dąbrowie, któ sprawie wywołała swoistą re» re skarżyło się na lekarza sto- akcję Przychodni. Jak dono-matologa, rzadko odwiedzają szą nam mieszkańcy Starej cego gabinet dentystyczny w Dąbrowy (list podpisało 31 o-tej miejscowości. Ńa interwen sób) 18 listopada ub. roku zLiJ cję odpowiedziała Powiatowa kwidowano gabinet denty-Przychodnia Obwodowa w styczny. Po prostu zabrano ca Słupsku, W piśmie d® redakcji łe urządzenie gabinetu, bez i zainteresowanych wyjaśniła, powiadamiania nawet władz że, struktura organizacyjna słu gromadzkich. żby zdrowia nie przewiduje Przychodnia szybko nporaH otwierania gabinetów stoma- ła się z obiektem przysparaa-tclogicznych przy punktach jącym jej tyle kłopotów. Ale felczer skich, a posiadto w czy słusznie? Z usług gabine-Prwychodni są wołne 4 etaty tu dentystycznego w Starej lekarzy dentystów, W związku Dąbrowie korzystali mieszkań z tym nie ma pełnej obsady w cy nie tylko tej wsi. lecz rów o,środkach zdrowia. Z tego też nież Rębowa, Łahienia. Strzy powodu nie może działać ga- żyn, Domaradza i Nowej Dą~ binet dentystyczny w Starej browy. Ponad 20 mieszkań-Dąbrowie. Pacjenci winni ko- ców tej ostatniej wsi pisze w rzystać z usług 0dr©®ka Zdro liście do ..Głosu", że w rejen wia w Damnicy*'. > nie obsługiwanym przez spor Zamieszczając to wyj-sśnie- ny gabinet istnieje 5 szkół nie Przychodaii' (20 październi podstawowvch oraz wiele pęka ub. r.orifu) wypazfiiimy opi geerów. Zmuszanie ludzi, aby nię, że takie postawienie spra z bólem zęba wędrowali po wy nie załatwia wtesśc.iwie pe- kilkanaście kilometrów jest tycji KGW. Zwlasaeaa że ze chyba grubym nieporozuraie--Starej Dąbrowy do Damnicy, niem. Należy też przypomnieć* gdzie znajduje się ©środek że gabinet stomatologiczny w zarazem 'malowniczy obiekt! zdrowia, jest 14 km. W dodat- Starej Dąbrowie został urza- iku, aby tam dojechać aut obu dzemy staraniem i ze środków isem, trzeba się przesiadać w byłych właaz gromadzkich^ Mianowicach. Natomiast do Przenosząc siedzibę GRN ćk» Damnicy, w związku z nowym podziałem administracyjnym zapewniano mieszkańców, ż© punkt stomatologiczny nie u-legnie likwidacji. Stało się jednak inaczej. I to pomimo tego, że wiedziano, iż od 1 stycznia br. wszyscy rolnicy zostaną objęci bez płatną opieką lekarską, że ta decyzja państwa zakłada zbli żęnie placówek służby zdrowia do • wsi, a nie odwrotnie. Mieszkańcy Starej Dąbrowy i okolicznych wsi spodziewają się. że Wydział Zdrowia Prezydium WSfLN w Koszalinie zupełnie inaczej niż to uczyniono w Słupsku oceni postulat, w którym chodzi przecież jedynie o zapewnienie ludziom lepszej opieki lekarskiej. ?rd) Uf Głębinowie CAF — Okoński i rozwaiu portowych gałęsdlch produkcji, prz^aoszą o- ne po pewnym czasie wpływy dewizowe u-możliwiające nie tylko spłatę kredytów wraz z odsetkami, ale i podejmowana d*kę-yeh zakupów inwestycyjnych, któro z kełei awięk-szają znów potencjał wytwórczy kraju. Problem polega jednak na tym, aby ex każdym razem dokonywać trafnego wyboru kierunków inwestowania i mieć świadomość, że możliwości korzystania z k&ads&ów nie są ńie-cgrar.ioEOiłs. Podkreślając znaczęrsfe rozsiania importy również na potrzeby koasi&mjj^yjag społeczeństwa, uchwała VI Zjas«u «&,'$« wypas konty-nuacji nowego kursu w psJSfęnse partfił i rządzi, zmierzającego do łwęnszej sy«?ęl3r&»izacji rozwoju całej gospodarki a śaiami sta łego podnoszenia siopj eyritewej l»d«3ścL W popraodnleh Iste-ch ®a <^«s odjakaku wiele zaniedbań i i i " iiiiiwriiniilm.i^l — wyrażały się cne m. in. w nadstsmatasfo m>udzia łe importu to w-arów k&mmiw ogół-nej wartości importu. W ofeśesś® (pea Import niektórych towarów rynkowych aaasieifczał się także w wielkościach afc-sołuttiyeh, przy niedostatecznej podaży ze stromy przeenysła krajowego. Rok 1971 można pod tym względem uznać za przełomowy. W ciągu 10 miesięcy tego roku zakupiliśmy za granicą pp. o 3® pro«. więcej artykułów spożywczych niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, przeszło dwukrot nie więcej samochodów osobowych, znacznie więcej tkanin, wyrobów dziewiarskich, .przemysłowych artykułów trwałego użytku. Poważnie wzrósł także import maszyn i urządzeń dla przemysłów p$odukejącyeh towary rynkowe. Większa pomoc w rozwi^ęieia Bosssewesnych gałęzi produkcji, w tym zwjąszfsza eksportowej oraz w zaspokajaniu konsumpcyjnych po trzeb społeczeństwa i padnos^em-u standardu życiowego — to sse*swo, p"zy : czym produkują 1fc wyspeojali- I zowaiie gosDod&rjitwa nasi en j nw. J żenią mineralnego i szerszego stosowania nowoczesnych metod uprawy — wprowadzenie na szeroką skalę nowej odmiany pszenicy. Jest nią tak zwana giza-155, stanowiąca krzyżówkę odmian egipskich z nowymi odmianami pszenicy meksykańskiej, wyhodowanych przez laureata nagrody Nobla, dra Normana Borlauga. Pszenice te rewolucjonizują rolnictwo w wielu krajach tro pikalnych i subtropikalnych. Uprawa nowych odmian w Fgipcie także zapoczątkowała „zieloną rewolucję" i w połączeniu z ogólnym postępem technicznym i społecznym w tym kraju stwarza perspektywę stopniowego wyjścia z deficytu zbożowego. Chociaż pszenica stanowi podstawę gospodarki żywnościowej Egiptu — to jednak pod względem powierzchni uprawy zajmuje ona dopiero czwarte miejsce. Na pierwszych trzech miejscach znajdu je się bawełna, ryż i kukurydza. Intensyfikacja tych upraw przebiega również pomyśl nie. Wprowadza się nowe odmiany bawełny i intensyfikuje jej produkcję, co zwiększa możliwości eksportowe tego surowca, zajmującego poważną pozycję w bilansie handlowym Egipta. (p) Nakładem PV7RiiL ukazała się j ostatnio na półkach księgarskich „PRODUKCJA SADZENIAKÓW ZIEMNIAKA" (145 stron, cena 15 zł). Autor, mgr inż. Ludwik Bernstein, zrozumiale dla każdego rolnika — praktyka wyjaśnia gospodarcze znaczenie produkcji ziemniaków w Polsce, przyczyny ich wyradzania się, zasady hodowli: właściwej i zachowawczej o-raz organizacji nasiennictwa ziemniaka, nowoczesne metody ] produkcji sadzeniaków jak np. podkiełkowywanie, de±ołiację, sposoby kwalifikacji, przecho- i Do końca jeżącej 5-łatki w ość oraz choroba gruczołu dzenia, że zwierzę nie jest do~ wywan-a :„p. w książce obszer j pro(jukcja mleka w Polsce po mlecznego walnie przyczyniają tknięte chorobą zakaźną, zaś n e równie- opisano metody , winna wzr0Snąć o 12—14 proc się do wcześniejszego oddawa- resztą oceny przydatności dla walki ze szkodnikami i choro- ; Osiągnięcie tego celu wyrna- nia krów na rzeź. dalszej hodowli zajmują si«s bami ziemniaków oraz podano ;gać będzie wykorzystania ist- Tym znacznym stratom moż zootechnicy. Rezultat jest wi-naibardz-ej prawidłowe sposo- j niejących rezerw oraz zintensy na zapobiec przez poprawę ży doczny. Mimo dużej wartości by uprawy, pielęgnacji! i na- j filowania hodowli bydła. Szu wienia zwierząt,, lepszą ich pie genetycznej stada, wzrost powożenia. Jest to książka, w kaniem możliwości w tym za- lęgnację oraz doskonalenie pra głowią krów oraz ich produk-którą powinien zaopatrzyć się | kresie zajmuje się m. in. ze- cy służby weterynaryjnej i zoo cyjność znacznie odbiegają od każdy rolnik — praktyk, produkujący sadzeniaki ziemniaka' na zlecenie „Centrali Nasiennej". Drugą, godną polecenia pozycją, wydaną przez PWRiiL spół naukowców z Instytutu technicznej. Zdaniem olsztyń- oczekiwań. Naukowcy wskazu Chorób Niezakaźnych Wydzia- skich naukowców — w dobo- ją więc na potrzebę zacieśnie łu Weterynaryjnego olsztyń- rze i selekcji bydła do dalsze- nia współpracy służby wetery skiej W SR, pod kierunkiem go chowu w zbyt małym stop- naryjnej i zootechnicznej przy doc. dra Antoniego Zebrackia- niu uwzględniana jest zdrowot formowaniu stad ze zwierząt go. W swoich badaniach sta- nc;ć poszczególnych sztuk. Do zdolnych do dłuższego życia, l jest „atłas roSlin łąko- 1 rają się znaleźć niektóre przy tych czas udział lekarzy wetery bardziej płodnych i mniej po-| wych i pastwiskowych" | czyny zbyt powolnego powięk narii w tym zakresie ograni- datnych na choroby. (336 str., cena bo zł), opracowa- sżania się stada bydła i mlecz cza się w zasadzie do stwier- (PAP) ny przez dr Barbarę Rutkow- ; ności krów. Oto niektóre wnio ska. Zasadniczym celem „Atla- j ski, do jakich doszli naukow-su" jest zapoznanie osób zwią- cy. zanych z rolnictwem, a przede | Koszt produkcji kilograma wszystk:m zajmujących się! mleka jest niższy, gdy krowa użytkowaniem, meroracją i za ; żyje dłużej. Badania PAN u-gospodarowaniem trwałych u- i staliły. że w Polsce krowa ży-Żytków zielonych z gatunkami i Je średnio 6 lat. Tymczasem roślin powszechnie w naszym ! największa mleczność przypale raj u występujących na łąkach : na na Wiek 6—10 ist. Ponoszo i pastwiskach. Atlas zawiera j ne straty stają się tym bar-barwne tablice i dokładne opi- ! dzie3 widoczne, jeśli uwzględ- j nić, że przez pierwsze 2—3 la ta krowa „spłaca"' koszty swego wychowu. Krótki żywot krów łączy się też z sy 150 gatunków roślin. suszu, wzbogacanego mocznikem aż do 38 proc. białka. Na zdjęciu — Wanda Łebek. kierownik produkcji drobiarskiej w spńł dz:.elni produk cyjnej w Sierri-czynie, w jednej z hal nowo \ zbudowanej brojlerni. Brój lernia może jednorazowo po mieścić oko^o 30 tys. kurcząt. Żywienie drobiu jest w pełni zmechanizo nym wzrostem wydajności, któ ra w ciągu minionych pięciu lat wzrosła zaledwie z 2.682 do 2.760 litrów mleka rocznie. Jedną ze słabości hodowli bydła w Polsce jest znaczna Oryginalną i bardzo nowoczesną konstrukcję kombajnu ziemniaczanego opracowała jedna z firm angielskich. Kombajn ten jest maszyną samobieżna, wyposażoną w powol- I hydrauliczne urządzenie do po- i<.aru i regulowania głębokości pracy, w czołowy rozbijacz łęcin oraz w działający na zasadzie promieni rentgenowskich elektroniczny separator, który automatycznie oddz:ela kłęby ziemniaków od karmieni i grudek ziemi. W wyniku przeprowadzonych prób stwierdzo niepłodność krów, co wnływa ri°- *e kombajn obsługiwany w za-" * siadzie pirzez jednego operatora, może w ciągu 8 godzin zebrać ziemniaki z obszaru 16 ha, przy czym współczynnik sprawności elektronicznego separatora wynosi 97 proc. Sysz wzbogacony Idem na obniżenie mleczności. W woj. olsztyńskim jałowieje rocznie (całkowicie lub częścią wo) ck. 30 proc. krów. Tą drogą — według szacunkowych, ostrożnych obliczeń naukowców — tylko rolnictwo olsztyń skie traci rocznie ok. 58 min kg mleka i 42 tys. cieląt. | Kolejnym mankamentem ho dowli są zapalenia gruczołu mlecznego krów, w wyniku czego — w skrajnych przypad wane, przy kach — wydajność spada na-czum podawa- j wet o 30 proc., a ponadto penie pasz regulu garsza się przydatność tech- je specjalny au nologiczna takiego mleka. Zda) P*atkł 1 svsz ziemniaczany wzbo-,;l » o _ !gacane b'2'k;em T^eo rodzaiu Da- tornat. niem lekarzy weterynarii rocz ■ - 8 ' p nym utajonym formom tej Fot. J. Lesiak choroby ulega około połowy krów w hodowli wielkostadne.i na Warmii i Mazurach. Jało- W zootechnicznym ośrodku doświadczalnym Uniwersytetu W Michigan w USA stwierdzono, że węgriel aktywowany, podawany krowom mlecznym pochłania pozostałości pestycydów (chemicznych środków owadobójczych), zawartych w paszach, pobranych przez te zwierzęta. Dzięki temu pestycydy nie przedostają się do mleka i nie stwarzają niebezpieczeństwa dla zdrowia ludzi, a zwła szcza dzieci. Zwierzęta doświadczalne wydalały z odchodach o 20—25 proc. pestycydów więcej niż krowy, nie otrzymujące węgla. Węgiel aktywowany, produkowany w USA pod nazwą carbapol, stosowany jest w rolnictwie także do mycia aparatury chemicznej z pozostałości! środków ochrony roślin. W Instytucie Chemii: Organicznej Polskiej Akademii Nauk odpracowano nową metodę wzbogacania ziemniaków w substancje białkowe. Metoda ta polega na chemicznym wiązaniu surowych ziennuiakćw z organicznym mocznikiem. Niektóre zakłady przemysłu ziemniaczanego już produkują i krwi i sza jest leniej przyswajalna, nfie grozi zatruciami i daje większe przyrosty wagowe karmionych zw'erząt. Susz z z!emn:akćw zawiera normalnie nie więcej r.iż 5 proc. białka, natomiast passza z Z ogólnej liczby 1.750 tys. kurcząt rzefnyeh, tzw. brojlerów przemysłowych, zakontraktowanych w bieżącym raku u kcszalińskicii hodowców drobiu przez Zakłady Jajęzarsko-Drobiarskie w Stawnie, aż 2V"1 tys. szt«k dostarczy jedna tylko Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Siemczynie w paw. szczecinec-k:m. o trzech kondygnacjach i o-góiftej kubaturze ponad 9 tys. metrów s- ościennych.,W trzech oneeme Gospodarstwo to można nazwać potentatem produkcji drobiarskiej. W listopadzie ub. roku wzbogaciło się ono o dużą, nowoczesną brojiernię, któ rą zaprojektował architekt ze dużych balach mieści się jed- wszystkim warunkuje opłacał norazowo około 30 tys. kur- rość produkcji. cząt. x racują tu ty 1 .-CO dwie Odwiedzając Siemczyno sootka zaś cji składa się wiele elemen- zużywa się około 2,5 kg. O- tów, głównie jednak decyduje kres wychowu kurczęcia rzeź- ilość paszy, zużytej na wypro- nego, w średniej wadze około dukowanie 1 kg drobiowego 1,5 kg, skrócono do 68 dni. Są mięsa, zaś w Siemczynie zuży to bard o dobre rezultaty. Naj cie to kształtuje sie nisko. W lepsze w województwie i zbli- przypadku tej spółdzielni u- żone do osiąganych w USA. dział transportu do Sławna w Niskie zużycie pasz przede ogólnych kosztach produkcji drobiu jest stosunkowo bardzo toniego Sta-mukiewicza, grupa remontowo-budowlana spółdzielni. Koszt budowy, w wysokości około 4,5 min zł — twierdzi przewodniczący zespo łowego gospodarstwa, Michał Dejneko — powinien zamorty zować się najpóźniej w ciągu 5 lat. Spółdzielnia w Siemczynie zajmuje się. produkc!ą drobiu rzeźnego od 7 lat. Zaczynano bardzo skromnie, od chowu kil kuset kurczaków, które umiesz czono w naprędce wyremonto wanym, starvm magazynie. Dziś spółdzielcy d'*oponują czeznych urządzeń, w które brojlernię wyposażyła fabryka 'maszyn i urządzeń dla prze budowy następnej czwartej brojlerni. Przyjmowano ten projekt z dużymi wahaniami. Spółdzielcy już w bliskiej przyszłości z wielką chęcią zwiększyliby roczną Spożywczego „Spoż- produkcję brojlerów nawet do pół Żarach. Zadawanie milio.ua SEtuk, ale istnieje ogrom- 'Ikość kontrak zaiełady w ieżą:ym roku cą całego systemu karmników, spółdzielnia chciała dosiarczyć 220 masz w Żarach. Zadawanie miiio.ua setuk, ale is mieszanek paszowych odby- tacjf o^nfczalą w a się mechanicznie, za porno sławnie. Już w bie trzema broilezniami Cedną no. Wystarczy tylko włączyć auto tysięcy brojlerów, zakiady pro- •' rv'-<.ie cu łł^i-1 !rrt Krt t-T?« • ^ wą 1 ciwoma pomieszczeń' w adaptowanych r,'h) oraz chcie1 4. t~> ; 1 po*»wftłv tylko 130 tvs. i wreszcie mat. Do transportu paszy na po targr.ch zgodz iv sie na poszczególne pietra służy me- ZOO tys. Zastrzeżono przy tym spół chaniczna winda. Brojlernia o- dzitóeom. aby hodowli już nie rozgrzewam jest centralnie. w tej sprawie z Oczywiście, kurzych piskląt przedstawicielami dyrekcji zakła-do chowu dostarczają spółdziel d6w w Sławnie. Informowani, odległość z Siemc . wynosi około 150 km. gdy tymcza drobiu (niestety, nie zawsze są sem istnieje zarządzenie resortu, by zbudować jeszcze czwartą. Produkcja d-obiu okazała się bardzo opłacalna, stanowiąc dla spółdzielni bodaHe głów- _ . __________ _________ ne źródło dc chodu W z3sz?ym ni państwowe zakłady wylewu z siemczyna do sławna • J vv ^ *• -***■ vv ./ -1 ■, ^ wvn n«1 nlroJrt 1 lrm cfdir ro?r?i spyld ieky sp:: euali ty?., kurcząt rzeźnych w łącznej wadze nrawie 33-3 ton, xa co otrzymali około 3,5 mSn zł, przy czym czysty zysk wyniósł 700 tys. zł. W bieżącym roku, przy dostawie tys. kurcząt, czysty dochód przekroczy 1,2 fcun zł. Zwiedziliśmy nową brojier- mały. Transport nie powinien więc przesądzać sprawy. Jest i drugi, ważny problem. Cały nasz kraj w produkcji drobiowego mięsa w przeliczeniu na giowę mieszkańca zajmuje jedno z ostatnich miejsc w Europie, i chcąc dorównać tylko Węgrom, prcdukcję tą musimy zwiększyć kilkakrotnie. Będziemy musili budować nowe brojlernie i nowe zakłady przetwórstwa drobiu. Dlaczego więc ograniczać produk cję w Siemczynie, skoro tu już istnieją zalążki dużej hodowli, mogącej przekształcić się w przyszłości w cały hodo wlano-przetwórczy kombinat drobiarski? Spółdzielcze, drobiarskie kombinaty istnieją na Węgrzech, w Bułgarii, w NRD. Słowem, wiele argumentów za tym. aby nie ograniczać produkcji brojlerów w Siemczynie, a przeciwnie, skoro spółdzielcy zdobyli w tej dziedzinie doświadczenie, trzeba im dopomóc w jej rozwoju. I jes"cz.e jedna sprawa. W poprzednich latach sławień-skie zakłady odbierały brojle- to pisklęta najwyższej jakoś- arJscsjące organizowanie produk- __ __________ ___________ ci). Dostawę pasz zapewniają ^ dSI«d^T'mfk^^nvm T bezpośrednio w Siemczynie, miesza.;me. promieniu 50 km. Chodzi o zmrłej tu je liczono i ważono. W tym Wanda Łebek, która w spół sz-nie kosztów transportu. dzielni kieruje produkcją dro- Zalecenie niewątpliwie słusz b? ar ska, zdobyła w tej dziedzi ne, wydaje się jednak, że n!e rie duże doświadczenie. Wspo powinno być strszwrme w każ mina, że przed kPku laty w ce dym przypadku. Interes gospo lu wyprodukowania 1 kg dro- darki narodo*vej wymaga, aby nie. Swym wyglądem przypo- b i owego mięsa zużywano w brojlery produkować jak naj- nictwa. mina fabrykę. Jest to budynek Siemczynie ponad 3,5 kg pasz taniej. Na koszty tej produk- (jel) roku zmieniono te zasadę i brojlery maią być ważone w Sławnie, dokąd spółdzielnia kafd.oraTowo mwi delegować swego pracownika. Wątpliwe to „usprawnienie" obsługi rol- W USA opracowano technologią przerabiania krwi ubijanych zwierząt na produkt spożywczy przy pominający mle>-o w proszku. Proces przerobu krwi polega na usunięciu słonego posmaku i czerwonego barwnika, nastepnie półprodukt m;esza się z wodą, suszy metodą rozpyłowa i dodaie pewną ilośó cukru mlekowego (laktozy). Otrzymany w ten sposób proszek zawiera około 50 proc. białka i ^est przyjemny w smaku. Mączkę z krwi, Jak ochrzczono nowy produkt można bez obawy zepsucia przechowywać w nl^stykowycli woreczkach przez kilka miesaęcy. Przewiduj? sie, że w ciągu najbliższych lat maczke z krwi wytwarzać sie ber*ze w usa rnj^odą przemysłową. Odpowiednie ]?SĘ£-twórnie powstaną przy wielkich rzeźniach. Pług - rozlewacz W POM w Mogilnie w wojewódz twiie bydgoskim skonstruowano nowy rodzaj rozlewa cza do wody amoniakalnej, umocowanego na 3- lub 4-rkibow7/m pługu ciągnikowym. Przy użyciu tego narzędzia można wykonywać dwie czynności — orkę na dowolną głębokość z jednoczesnym rozlewaniem plynnago nawozu. W celu jak najbardziej .równomiernego rozprswadzenia nawozu, na końcówkach węży wmontowano spe-cialne rozpryskiwacze, umożliwiające wylew wody amon^kelnej na całą szerokość skiby. POM w MogMn'e może produkować rocz-n'e około 250 pługo-rozlewaczy. Dodcjmy. że jak wykazują odpowiednie doświadczenia, woda amo-niaika'na zastosowana pod uprawy jare już w jesieni, daje nie gorsze wyniki niż użycie "tego rodzaju nawozu na wiosnę. Stosując pług z Melina można jednocześnie wykonywać orkę zimową i zasilać glebę w płynny nawóz azotowy. źródło białka W ostatnich latach wzrasta w wielu krajach zainteresowanie u-prawą soi, która jest przebogatym źródłem białka, najważniejszego składnika w żywieniu ludzi i zwie rząt gospodarskich. Zdaniem wielu naukowców soja może • uchronić ludzkość przed licznymi chorobami, których źródłem iest cholesterol zawarty w miesie, jajach i tłuszczach zwierzęcych. Soia uważana jest za lok m. in. przeciwko sklerozie egzem:e( skrzepom krwi, owrzodzeniem itd. 100 gramów soi przedstawia wartość 465 kalorii, gdy tymczasem 100 gramów grochu daje 383 kalorie, fasoli — 265, żyta — 377. zaś pszenicy — 39s kalorii. 1 kg soi zawiera tyle białkv' co 2 kg wołowiny albo 67 jaj, zaś pod wzsiedem kalorvczności równa się 3,5 kg wołowiny albo 57 ja-j om. (Z fachowych pism wybrał 14 Str. § * .W „ji wmmmm W\ es :-.ł A- Sjjbg— ii "Slaśl 'iSm '-jt&M M Wielu rolników w naszym województwie, zwłaszcza ci, którzy użytkują słabe gleby piaszczyste, skarży się na żółknięcie zbóż i innych roślin uprawnych, dopatrując się przyczyn tego zjawiska w u:-z kodzeniu przez przymrozki, szkodniki lub choroby, w nad miernym nawożeniu lub nadmiernym' zawilgoceniu gleby itp. Tymczasem żółknięcie to związane jest najczęściej z nie doborem magnezu. Magnez bo wiem, cbok azotu, fosioru., po tasu i wapnia uważany jest za jeden z pięciu głównych skład ników odżywiania roślin, wy-.wiera ogromny wpływ na ich wzrost i rozwój, przede wszystkim zaś, na wytwarzanie się w roślinach chlorofilu oraz wykształcenie nasion i owoców. Brak przyswajalnego magnezu w glebie powoduje, że rośliny nie przyswajają fosforu i w efekcie znacznie zmniejszają się ich plony. W skrajnych przypadkach niedoboru magnezu w glebie nawet stosunkowo wysokie nawożenie azotem, fosforem i potasem nie zapewnia wzrostu plonów. Magnez ponadto niezbędny jest dla ludzi i zwie rząt i brak tego pierwiastka w żywności oraz w paszach jest przyczyną ujemnych zjawisk w żywych org?nizmach. prowadząc nierzadko do różnych schorzeń. Trzeba pamiętać, że zawartość magnezu w glebach zmniejsza się w miarę stosowania ccra-z w-iększych ilości nawozów mineralnych. Jest to zrozumiałe. Wraz ze wzrostem nawożenia zwiększają się piony, a więc i ubytek magnezu, wiązanego przez rośliny jest coraz większy. Fakt, że zboża dawniej nie żółkły można wytłumaczyć niskim nawożeniem £ niskimi plonami. W naszym województwie problem jest istotny. Badania Stacji Chemiczno-Rolniczej wskazują, że 70—75 proc. koszalińskich gleb odczuwa niedostatek magnezu. Dotyczy to głównie środkowego i południowego rejonu województwa, w którym przeważają gleby lekkie, przy tym nadmiernie zakwaszone. Aby uniknąć ujemnych sktf' ków braku magnezu należy gleby często wapnować, choćby zwykłym wapnem rolniczym, j | najskuteczniejszym jednak j | sposobem jest nawożenie wap j1 nem tlenkowo-magnezowym 1a lub węglanowo-magnc zowym. ; | Tego rodzaju wapno wiele ge- j | esów posiada na składach. & Jest ono droższe od zwykłego, j | lecz różnica cen zostaje zre- t| kompensowana wyższymi plo ; I nami. Dokładnych wskazówek j w sprawie sposobów nawożę- i nia należy zasięgnąć u agrono ma gromadzkiego. „ jl nie oaoywa się raz Trzeba podkreślić, ze resor- g kwartaL jsden ciągnik ty rolnictwa i przemysłu pod- stn,lp rn?loRmimnv na jęły odpowiednie wysiłki w celu zwiększenia dostaw wapna magnezowego dla rolnictwa. Potrzeby kraju w tej dziedzinie są bowiem bardzo duże, wynoszą kilka milionów ton rocznie. W naszym województwie, jak dotąd, nawożenie magnezem stosowali nieliczni rolnicy, toteż wiele geesów wapna magnezowego w ogóle nie sprowadzało. W bieżącym roku wiejskie spółdzielnie oszczędnoś dowo-pożyczkov)e wprawa dzają wzorem PKO nową formę gromadzenia wkła-dóvj oszczędnościowych. premiowanych ciągnikami rolniczymi typu ursus C-330. Zalety ciągnika typu ursus C-330 zna duża liczba rolników, przypomnijmy jednak, że jest to traktor średniej mocy, jak najbardziej nadający się dla gospodarstw chłopskich« przystosowany zarówno do prac w polu jak i w transporcie, a przy tym wygód ny i łatwy w obsłudze oraz stosunkowo tani w eksploatacji. Wkłady na książeczkach premiowanych ciągnikami nie są oprocentowane. Ksią żeczki są imienne, przy cz-vm każdy rolnik może za. łożyć ich dowolną liczbę i w dowolnym terminie. Wymacany wkład pieniężny na jednej książeczce wynosi 6 tys. zl lub 9 tys. zł. Losowa nie odbywa się raz na zostaje rozlosowany na 10C0 książeczek z wkładami po 9 tys. zł i oddzielnie, również jeden ciągnik, na 1500 książeczek z wkładami po 6 tys. zł. Oczywiście, wlaści Informowaliśmy już, że POM w Mirosławcu, jako jedyny ZespOł konstruktorów^ i ra-zakład w kraju, podjął się produkcji — według własnej, ory- cjonalizatorów z Mirosławca ginalnej konstrukcji — traktorowych przyczep do zbierania przygotowuje dalsze ^ uspraw-słomy po kombajnach. Pierwsza, prototypowa seria tych nienia. Załoga zakładu podję-przyczeo w liczbie 4 sztuk, została w zeszłym roku wypróbo- ła się także skonstruowania i war.a na polach PWGR w Miłkowie w pow. wałeckim i z wyprodukowania jeszcze w miejsca zyskała wśród użytkowników ogromne uznanie. Jak tym roku prototypowej serii bardzo bowiem potrzebna i udana to maszyna, niech za- wysoko wydajnych dmuchaw świadczy proste porównanie. Otóż przy pomocy najnowszc- do słomy, przystosowanych dc» go typu przycaepy samozbierającej z Mirosławca jeden trak- współpracy z przyczepą. Będą terzysta może w ciągu 8 godzin pracy zebrać słomę po kom- to dmuchawy z tzw. telesKO-bajnie z obszaru do 7 ha, gdy tymczasem przy pomocy po- powym układem przewodów i dzięki wszechnic stosowaaych w pegeerach pras zbierających do wykonania tej samej pracy potrzeba co najmniej 10 ludzi dzie można i 3 ciągniki. A więc jeden człowiek zamiast dziesięciu i tylko jed-en traktor zamiast trzech! ich zastosowaniu bę-znacznie zmniej-; Pierwszy typ przyczepy W wielu naszych państwowych gospodarstwach rolnych, zwłaszcza v«vwa S;e Dełna . tych, które dysponują nieliczny-mi załogami, zbiór słomy po kom-: bajnach jest prawdziwym „wą-! skira gardłem" w procesie żniw. ! Często się zdarza, że ziarno z po-I la już dawno zebrano, a słoma je-J iszczę leży, gnije, uniemożliw .a wy i konanie podorywek, orek i siewów j W reznltadie nie tylko br akuje I pndściółki dla inwentarza, ale na ! skutek zaniedbań agrotechnicznych znacznie obniżane są plony. Zastosowanie przyczep samozbie-i rających może więc przyczynić się do rozwiązania tego bardzo ważnego problemu. j Odwiedziliśmy niedawno ; POM w Mirosławcu. Dyrektor zakładu, Jan Krzeszowice pod kreślał, że współautorem nowej przyczepy jest również Julian Szczanowiez, dyrektor PWGR w Miłkowie, który pod sunął myśl jej produkcji i zgodził się sfinansować wy- szyć liczbę ludzi, potrzebnych do układania słomy w stogi. W bieżącym roku załoga POM . . . « w Mirosławcu podjęła się wypro- DziS prOdUKCJa przyczep Od dufcować 300 przyczep, z czego co parą. Nowe najmniej 160 dostarczy przed żni-egzemplarze różnią się od *rami. Zamówienia napływaj a z ,, , , r___.__całego kraju, nawet od mdywidual tych, które zakupiło M.łkowo. nyCh rolników z województwa lu- mial bełskiegoI Kilkanaście przyczep :*$ | ciel książeczki premiowej g i konanie serii prototypowej. może ją w każdej chwili zlikwidenoać lub przepisać wkłady na zwykłą książecz kę oprocentoioaną. Bliższych informacji udzielają wiejskie spółdzielnie oszczędnościowo - pożyczkowe. (U Konstrukcję przyczepy opracował zespół racjonalizatorów z pomu: mistrz warsztatowy — Zygmunt Dębski, technolog — Jerzy Kyclilewski, czeladnik wTarsztatowy — Zdzisław Mroczek, kierownik produkcji zakładu — Jan Fcszcz, szef produkcji — mgr inż. Bogu- Na sMJjęchj: przy rzepa samozblerająea na palach Miłkowa. Obecnie produkowany typ przyczepy ma o ponad połowę wyższa wydajność pracy. (Mjęcie z okresu ubiegłorocznych żniw). Fot. J. Łesiak pojemność' 18,8 metra sze- Juź zakup/ił many w całej Polsce ściennego, produkowany obec- SSni. "a "bS nie typ PSiW-4 ^pojemność 28 my pewni, że dyrekcja tego ośrod metrów sześciennych i ponad ka nie kupuje maszyn byl ' jakich. nołowp wvvwn wvrlfiinflśfł łtfjŁ ^ naszego wrojev\ ództwa pra yie -a posowę wyzszą wyaajnosc pra przyczep zamówiły pegeery z po- cy. Zastosowano hydrauliczny vriatu szczecineckiego. 14 sztuk układ do sterowania urz.ądze kombinat pgr w Tymieniu (dymił Zrcbek, zastępca dyrekto njem zbierającym słomę, auto- rektor tes° kombinatu rariusz ra - mgr inż. Michał Gambal, mat do otw4aoi, tyllSj kla. itrze- py przy samoczynnym rozła- Kombinat pgr w Karsiborzu, mg: Państwowa Komisja Cen postanowiła obniżyć ceny niektó i i Wv V YŁ"y """"W""'1" rwh vrł«irTvrti «s 7V'Kwr7a tvnb stnwwaiiYph nr7v SZ0WieC* ^O^SL-ruowaii 1 wy- dunku, wprowadzono Wiele in 8 sztuk Kombina. PuR w rjch n.aszyn lomiczycn, a zi.laszc^a tych stosowaniu p.zy produkowali nowy w Polsce nVch ważnych usorawnipń 12 sztuk stac3a Hodowu Roślin w msf'7riT bf>r w>lVioi S ' usprawmen. wierzchowie itd. Dyrektorzy tych moaei maszyny oez w.eiiciej przyCzepy wypyosazono w bliż- gospodarstv/ nie kupują „kota w dokumentacji, na podstawie niacze koła niskociśnieniowe worku", pracę przyczep o?'ndaii podręcznych rysunków, bezpo Co umożliwia " 1yT:"łm średnio przy warsztacie, mechanizacji prac przy wysiewie nawozów i wapna. Np. siew nik nawozowy trakcji ciągnikowej popularny gnstlik kosztuje obecnie 5 tys. zł, o zł mniej niż dotychczas. Cenę rozrzutnika ciągnikowego do wapna typu piast obniżono z 2I.S€0 zł do 22.308 zł. rozrzutnika do nawozów — z 8 tys. zł do 5.760 zł, siewnika nawozowego konnego typu SS-2 — z 2.829 zł do 1.000 zl. Zmniejszono również cenę przyczepy skrzyniowej do traktorów z 32.799 zł do 25.G00 zł. Nowe ceny obowiązują od 10 stycznia br. (ś)? na bieżąco, w prymitywnych wa runkach rozwiązując ważne problemy konstrukcji i pro- nrapp mac7vn na specjalnych pokazach. NTeste-pracę maszyn an- jednej pr7VCzepv nie za- na rozmiękłym gruncie, np. mówiły dotąd pegeery m:rsieck' : na podmokłych łąkach torfo- chociaż, bądźmy szczerby, n wych. Dodajmy, że przyczepa zbiera nie tyiko słomę, lecz dukcji. 1 za to należy im się również siano i zielonki z po- jak największe uznanie! Na zdjęciu — zespół konstruktorów i racjonalizatorów z POM w Mirosławcu. Od lewej: dyrektor POM — Jan Krre-szowfrec, mistrz warszt:ttcwy — Zygmunt Dębski, czeladnik warsztatowy — Zdzisław Mroczek, szef produkcji — Bogumił Zrebek, kierownik produkcji — Jan Foszcs, technolog — Jerzy Rychiewski i zastępca dyrektora — Michał Gambal. Fot. J. LESIAK rnssem irtJE BĘDZIE przesady w '*• stwierdzeniu, że rok miniony był czasem generalnego prostowania dróg między pań stwem a rolnikami, czasem o-czyszczania obopólnych stosun Jków z wszystkiego, co przeszkadzałoby w pogłębianiu wzajemnego zaufania. I dlatego też tak często i tak dobitnie mówiono o potrzebie oczyszczę nia z biurokracji, nadużyć, bez duszności i lekceważenia st&-stuńków między aparatem ad viinistracyjnym, gospodarczym i handlowym, a ludnością wiej ską. Jak nigdy dotąd uznano, że oczyszczenie tych stosunków ma i mieć będzie doniosłe znaczenie społeczno-polityczne. Po raz pierwszy chyba nie poprzestano na deklaracjach, ale z uporem i konsekwencją zabrano się do usprawniania systemu obsługi rolników w u-rzędach i instytucjach, uznając oszczędzanie ich czasu za sprawę szczególnie ważną. Przypominam o tym i wracam do tych ogólnych spraw nie dlatego, że „czas podsumować rok 1971", ale dlatego, że znowu zaczynają podnosić u-szy ci wszyscy, którzy sądzą. że usprawnianie systemu obsługi rolników było jedną z ak eji minionego roku, że skończył się rok kokietowania chło pów i czarowania ich zgrabny pisemnego polecenia PZGS, by w Koszalinie, do którego Re- dopilnować ostatecznego załat mi hasłami, zaś teraz można zarząd sław ob orskie go geesu dakcja zwróciła się w tej spra wienia kłopotów Prądzińskiej. już będzie sprawy rolników wypłacił Jaworskiemu i 13 in- wie polecił Inspektoratowi w W iśoie jaśniepański sposób załatwiać byle jak, a niezado- nym rolnikom należne im pie- Bytowie zwrócić Trzebiatów■■ klasyfikator Józef Redoń po-wolonych odsyłać do „panabo- niądze. A były to kwoty dość skiemu niesłusznie pobrana traktował EUGENIUSZA AL-ga" na skargę. A nie brakuje znaczne, kilkusetzłotov:e. przez lęborskie zakłady su- BAŃSKIEGO z Grabiąża pow takich, którzy okopawszy się Tajemnicą urzędników z Lę- mę. Sądzić należy, że to samo Szczecinek, który nie chciał za szańcami biurokracji — są- borskich Zakładów Przemysłu zrobi chyba Polskie Zrzeszenie zgodzić się z zaliczeniem■ jego dzą, że nadal mnożna sypać via Lniarskiego pozostanie dlacze Plantatorów Roślin Włókni- utuczonej maciory do klasy sek w tryby społecznego życia, go potrąciły one ob. E. ZMU- stych, bo jest to przecież orga- III. Odmótoil również sporzą-Nie brakuje takich, którzy pra DZIE - TRZEBIATOWSKIE- nizacja powołana przede wszy- dzenia protokołu reklamacji wem kaduka chcą rolników ob MU z Bytowa składki: ubez- stkim do obrony interesów dając do zrozumienia, że tylko ciążać skutkami bałaganu ' pieczeniową PZU i plantator- plantatorów. on — klasyfikator, decyduje o swego lenistwa. Im wszystkim ską od sumy 11.349 zł, w skład Skutkami bałaganu w biu- zaUczeniu utuczonej maciory chcę więc powiedzieć, że sro- której wchodziła również opła rze GRN w Tuchomiu i leni- do I klasy (tak stanowią przędzę się mylą, bo zavoieszenia ta za dowóz lnu (3,19 zł) i roz- stwa tamtejszych pracowni- pisy). Dopiero dyrekcja Woje-hroni w tych sprawach nie bę- ładunek (46 zł). Przecież odpo kóiu — próbowano obciążyć wódzkiego Przedsiębiorstwa dzie. wiednie przepisy mówią wy- ob. IRENĘ PRĄDZlNSKĄ. W Przemysłu Mięsnego, w której Nie wiem, czy nieznajomość raźnie, iż składki oblicza się i 1971 roku kupiła ona od Ag- interweniowała Redakcja, u-przepisów i asekurcnctwo — potrąca od wypłacanej planta nieszki Durawy, gospodarstwo znała słuszność yrretentji rolni lekceważe- torom należności za. dostarcza- bez inwentarza żywego i mar- ka i poleciła wypłacić mu 350 ny len. W „Ogólnych warun- twego. Pomimo tego GRN do- zł różnicy. Ale nie tylko. Fokach" ubezpieczenia końtrakto magała się od niej zapłaty stanowiła ona również ukarać wariej produkcji roślinnej, każ składki PZU za 2 konie i 2 kro klasyfikatora za niewłaściwa ło, cen za żywiec kupowany dy może przeczytać, że „pod- wy. Składki, którą winno by- obsługę rolników. na tzro. ubój gospodarczy. Mię stawą do obliczania składki ło ściągnąć od właścicielki dzy innymi po 31 zł za kilo- jest wartość każdorazowo wy- tych zwierząt i to przed wyda-gram wieprzowiny zapłacono kupionej partii zakontraktouia niem jej zaświadczenia stwier ob. STEFANOWI JAWOR- nego plonu, obliczona bez u- dzającego uregulowanie wszy-SKIEMU z Lekowa pow. Swid względnienia premii i potrą- stkich należności wobec pań-xmn. Gdy po tygodniu padnie- ceń". A wartość dostarczonego stwa. Miejmy nadzieję, że I. siono cenę do 33 zł — Jawor- przez Żmudę-Trzebiatcrwskie- Prądzińska nie będzie musia-ski zaczął interwenioroać. Uzy go lnu wynosiła 10.9S4 zł i z ła wycierać klamek przy za-skał to PZGS obietnicę wyrów tej sumy należało potrącić łatwieniu tej sprawy, gdyż Wy nania różnicy. Nie wystarczy- 1 procent na składkę ubeźpie- dział Finansowy Prezydium , , ły jednak wielokrotne inter- czeniową i 1 procent na skład PRN obiecał — po interwencji trzech, spraw, wencje rolnika. Trzeba było kę plantatorską. Redakcji — zawiadomić In- dopiero interwencji Redakcji. Oddział Wojewódzki PZU snektorat PZU o zmianach i czy też zwyczajne nie rolników było powodem u-stalenia przez zarząd GS Sławoborze niższych, niż należa- do tych w województwie, które ze zbiorem słomy po kom b?i nach mają zawsze nawięcej kłopotów. Jan Krzeszowiec stwierdza, kosów oraz buraczane liście, że POM w Mirosławcu, bez potrzeby dodatkowych inwestycji, może zwiększyć roczną produkcję przyczep do 500 sztuk i w ciągu kilku lat zaspokoić w tej dziedzinie potrzeby województwa. Oczywiście pod warunkiem, że nie będzie kłopotów z dnstawTą materiałów. Czy przyczepy z Mirosławca będzie można kupować w składnicach maszyn? Nie, gdyż byłoby to sprzeczne z przepisami. Zakład ten może produkować przyczepy tylko na indywidualne zamówienia, traktując tę produkcję jako... usługę. Teoretycznie, w ramach tzw. usług, zakład mógłby zaopatrzyć w przyczepy ca łą Polskę, ale biada jego dyrekcji, gdyby choć jedną sprzedano za pośrednictwem pezetgeesów albo „Agromy". Byłoby to nielegalne i karalne, bowiem warunkiem dopuszczenia nowej maszyny na rynek, choćby jej najwyższe walory i sprawdzona przydatność u nikogo nie budziły wątpliwości, jest dopełnienie wielu formalności, na których załatwienie trreba czekać co najmniej trzy lata. Czy me należałoby uprościć tej procedury? I jeszcze jeden wniosek. Zbiór słomy t>o kombsinsch i zbiór ziemniaków to dwa rodzaje prac w pniu, któ^e naszym pegeerom sprawi-ją najwięcej kłopotów. Zbiór słomy, dzięki przyczepom z Mirosławca, można iTważać za ro?wi?zany, ale sprawa ziem-maków pozostaje. Nie chodzi od razu o własny, nowoczesny kombajn, na początek zadowo l;łaby pegeery maszyna o roz wiazamu pośredmm nrędzy kombajnem a elewatorową kopaczką. Może więc tej tr?k bardzo potrzebnej konstrukcji rodeimie s;p Słupska Fabryka Maszyn Rolniczych' Jeżeli TV7vczeoę samozbi^raiocą u-dało s1*^ skonstruować i udaje s'ę wyprodukować w niewielkim potnie, to nie uv/;e-rzyrny. by trudn^ei^zeffo zadania nie mogła wykonać duża fabryka, dysponująca i liczna kadrą inżynierów, 5 o wiele bojatszym wyoosaż^rdem. JERZY LESIAK Z wszystkich omawianych tu spraw tylko tę ostatnia można uznać za załatwioną w pełni i dobrze. Bo w pozostałych, choć pretensje rolników zaspokojono, nie poszukano ? nie ukarano winnych. Będziemy więc czekać na informacje o właściwym załatwieniu JOZEF KIEŁB -jaisiAaM^aj awMeaeMaBiiwaKg^ GŁOS nr 13 (6134) s^sfs^mas Ma odbudowę Zamku UJ STYCZNIU ubiegłego 1|1|? roku uformował się O-"»® bywatelski Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego v/ Warszawie, który jednoczy ofiarność całego społeczeństwa by Zamek mógł stać się „pom nikiem nauki i kultury polskiej". Jeszcze do niedawna nad terenem zamkowym domi nował zrąb muru w pełnej wy sokości. Otwór pierwszego piętra, to okno Gabinetu Konferencyjnego przy Sali Tronowej, drugiego — okno pokoju, w którym mieszkał, pracował i umarł Stefan Żeromski. Teraz zrąb ten przysłaniają koparki, dźwigi, metalowe ruszto wania. Ekipom budowlanym pomagają ochotnicy — ofiarni robotnicy, pracownicy różnych zakładów, chłopi, żołnierze, młodzież, którzy przyjeżdżają tu z różnych stron kraju, by swój wolny czas poświęcić wielkiej wspólnej sprawie. Ci którzy nie mogą stanąć do pra cy, Składają dary, najczęściej pieniężne. Na konto Komitetu wpłynęło już ponad 120 min zł. Jest w tym również udział społeczeństwa naszego województwa. W pierwszym okresie zbiórki, od stycznia do mar ca ub. roku wpłynęło od nas 107 tys. zł, tj. 1,2 proc. ogólnej kwoty wpłat. Zajmowaliśmy wtedy 21. miejsce. Potem, co miesiąc kwota rosła i już we wrześniu nasze województwo zajęło 16. miejsce, wpłacając w tym jednym miesiącu prawie 120 tys. zł. Rekordową, jak dotąd kwotę — 310 tys. zł wpłaciliśmy w listopadzie. W sumie społeczeństwo naszego województwa przekazało no tej pory ponad 1,5 min złotych. Nie jest to dużo w porównaniu z wpłatami ludności np. woj. warszawskiego, ale też i niemało Do Biura Komitetu Odbudowy Zamku wpływają c-d społe czeństwa naszego województwa liczne deklaracje kolejnych ofiarodawców. Listy, przekazy, długofalowe zodo-wiązania składają szkoły, zakła dy pracy, osoby prywatne _ — każdy na miarę swoich możliwości. Podawaliśmy już ^ do wiadomości Czytelników, listę pierwszych ofiarodawców. Na szczególne jednak wyróżnienie zasługuje młodzież szkolna, która przy swoich niewiel kich możliwościach wzrusza ofiarnością. Oto fragmenty listu uczniów klasy V specjalnej w Kołobrzegu, którzy przekazali 55 zł uzyskane ze zbiórki i sprzedaży butelek: „...gdy Zamek będzie odbudowany, a my przyjedziemy zwiedzać Warszawę, będzie nam przyjemnie, że jest tam i nasza maleńka cegiełka..." Dzieci i nauczyciele ze Szko ły w Batorowie (pow. złotowski) z dobrowolnych składek zebrali i przekazali 250 zł. Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 2 w Sławnie wpłacili już 1,5 tys. zł uzyskane ze sprzedaży odpadków użytkowych i zobowiązali się • prowadzić zbiórkę pieniędzy przez cały okres odbudowy Zamku, a ze szkoły nr 5 w Białogard?,ie wpłynęło 3,5 tys. zł. Młodzież Państwowego Technikum Mechanizacji Rolnictwa w Świdwinie, w ramach akcji „Niedziela czynu na Zamek" wypracowała kwo tę 12,2 tys. zł — „to nasz patriotyczny obowiązek" — na pisali w załączonym do przekazu liście. Podchorążowie, elewi, żołnierze służby zasadniczej Wyż szej Szkoły Oficerskiej Wojsk Ochrony Przeciwlotniczej im, por. Kalinowskiego w Koszalinie, na uroczystej naradzie Koła Młodzieży Wojskowej po stanowili w ramach żołnierskiego czynu przepracować na budowie 280 godzin oraz wpła cie 3 tys. zł. Zbiorowa wpłata w wysokości 6,5 tys. zł wpłynęła od społeczeństwa Pęcze-rzyna (pow. świdwiński), od członków Kółka Rolniczego, Koła Gospodyń Wiejskich, LOK, OSP, uczniów szkoły podstawowej. W Klubie Seniora w Kołobrzegu odbyła się prelekcja pt. „Godzina o Zamku Królewskim". "Wtedy właśnie, w samorzutnie zorganizowanej przez słuchaczy zbiórce pieniężnej zgromadzono 600 zł, które Zarząd Powiatowy Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej przekazał na zamkowe konto. Pracownicy Prez. PRN w Miastku zarobili przy wykopkach ziemniaków 3 250 zł „...chcąc włączyć się do Ogólno narodowej akcji..." Kwotę tę w całości przeznaczono na odbudowę Zamku. 3,5 tys. zł przekazał Zarząd Oddziału WSS „Społem" w Wałczu, 4 tys. zł — pracownicy RDIM w Szczecinku, zrzeszeni w Ko le Zakładowym Polskiego Związku Inżynierów i Techników Budowlanych, a pracownicy Przedsiębiorstwa Transportowego Handlu Wewnętrznego również w Szczecinku, przez cały ubiegły rok wpłaca li co miesiąc po 782 zł. V7 ratach miesięcznych wpływają też pieniądze od członków Pol skiego Towarzystwa Lekarskiego, zrzeszonych w Kole Terenowym przy Szpitalu Powiatowym w Złotowie. Do kwietnia br. przekażą łącznie 11,5 tys. zł. A oto niektórzy ofiarodawcy indywidualni: Jan Pieś clk ze Słupska wpłaca co miesiąc po 100 zł, Augustyn 3>wo-rzaczyk z Białogardu — po 50 zł, Władysław Wie wióra z Białogardu przekazał obligacje na sumę 190 zł, a Woj-c'ech Wierzchowski z Koszalina przeznaczył na odbudowę Zamku należność za wykonaną dokumentację projektowo--kosztorysową na urządzenie terenu przy kościele i zazielenienie fragmentu ul. Zwycięstwa w Koszalinie. Wielu mieszkańców naszego województwa zgłosiło chęć u-działu w pracach ogólnobudowlanych przy odbudowie Zarnku. Siedem dni z urlopu wypoczynkowego przeznaczył na ten cel Tadeusz Jędrusik z Kołobrzegu, pomoc obiecał również Piotr Stepień z Koszalina oraz Henryk Mazurek z Kołobrzegu, który zobowiązał się pracować wraz z trójką dzieci — Grażyną, Leszkom i Andrzejem, uczniami szkół średnich. Obecnie teren zamkowy przygotowany jest do prac zimowych. Ustawiono ogromne, ogrzewane hangary, które zabezpieczają przed chłodem i opadami śniegu. Codziennie pracuje tam 150 robotników, a efekty ich pracy są coraz bardziej widoczne. Wiosną roboty budowlane ruszą pełną parą, a wtedy przyda się każda para rąk, ANNA ZALEWSKA Fot. CAF — Walczak mfoummŁmr RADZIMY ODPOWIADAMY WIĘZIEŃ NIE JEST PRACOWNIKIEM R. M., Wałcz: — W czasie odbywania kary pozbawienia wolności w zakładzie karnym — praco ,vałem na budowie, gdzie uległem wypadkowi. Czy i od kogo mam ubiegać się o odszkodowanie i inne świadczenia powypadkowe, np. dalsze leczenie, ewentualna renta itp.? Praca na rzecz przedsiębiorstwa państwowego w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności nie powoduje nawiazania między skazanym a przedsiębiorstwem stosunku pracy. Jeżeli więc o-soba, pozbawiona wolności w trakcie pracy, świadczonej na rzecz uspołecznionego zakładu pracy, ulegnie wypadkowi — nie będąc pracownikiem nie może otrzymać świadczeń, przysługujących w razie wypadku przy pracy pracownikowi na podstawie ust-wy z 23 stycznia 1968 roku (Dz. U. nr 3, poz. 8). Poszkodowany może uzyskać odszkodowanie od przedsiębiorstwa, w którym pracował, lecz tylko wówczas, jeżeli przedsiębiorstwo to ponosi winę za powstały wypadek. Podstawą prawną takiego roszczenia jest art. 415 kodeksu cywilnego. Jeżeli więc uważa Pan, że wypadek został zawiniony przez przedsiębiorstwo, do tegoż przedsiębiorstwa należy zwrócić się z roszczeniem o wypłacenie odszkodowania. Gdy wypadek powstał z winy funkcjonariusza zakładu karnego — obowiązek naprawienia szkody spoczywałby na zakładzie karnvm, który zgodnie z art. 417 ponosi odpowiedzialność za sskodę. wyrządzoną przez swojego funkcjonariusza. Zarówno od decyzji zskładu karnego, jak i przedsiębiorstwa (odmownej lub nie uwzględniającej cało- ści roszczeń) przysługuje prawo wniesienia sprawy do sądu. Zazwyc zaj przedsiębi or stwa, zatrudniające skazanych, zawierają z PZU umowy ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków. Zawarcie takiego ubezpieczenia (składkę opłaca przedsiębiorstwo) zobowiązuje PZU do wy płac en ia po s zk o dowa n emu jednorazowej kwoty, stanowiącej taki procen; sumy u-bezpieczenia (np. 20.000. 30.000, 40.000 zł), w jakim procencie poszkodowany doznał trwałego inwalidztwa powypadkowego. (U. R — b? KUPON PLEBISCYTOWY mm miimmmmm -mm NAJLEPSZYCH SPORTOWCÓW WOOEWdOZIWA W 1971 ROKU i. i 3 I I I ł I i I (• I I 5. 9 »•»••«•«>»• • (.i I I I I I I I • I t I I. i II II II M H ( I 8. •tllBBSBIIB* • 9. « « I I t l I « I I I I '■ 10. i s s s s i » « s S 8 ł Ixn£ę i nazwisko głosującego: t; i I I I I 9 I I I I t > i i I I I i I I I I I i I > Adres: i • • i • i i t • ( ) i t i i i i i s i i t • • i ! « I I t I i I I I I » « Kupon konkursowy prosimy wypełnić czytelnie i przesłać do dn:a 24 stycznia br, do redakcji „Głosu Koszalińskiego" — Koszalin. uL Alfreda Lampego 20, z dopiskiem na kopercie „Konkurs-Plebiscyt". KOLEJOWE SANATORIUM UZDROWISKOWE w KOŁOBRZEGU, ul. Nowotki 3 zatrudni natychmiast KWALIFIKOWANEGO PRACOWNIKA GASTRONOMICZNEGO ze średnim wykształceniem, na stanowisku KIEROWNIKA DZIAŁU ŻYWIENIA. Warunki pracy i płacy do omówienia na miejscu. Mieszkania nie zapewniamy. Zgłaszać się należy do kierownika Adm.-Gospodarczego. K-130 KOSZALIŃSKIE PRZEDSIĘBIORSTWO PRZEMYSŁU ZIEMNIACZANEGO w SŁUPSKU zatrudni natychmiast pracowników na stanowiska: KIEROWNIKA MAGSAZYNU TECHNICZNEGO z wymaganym wykształceniem średnim i 5-letnim stażem pracy oraz pracownika na stanowisko INSPEKTORA w Dziale Administracyjnym, z wykształceniem średnim i znajomością zagadnień samoobrony. Zgłoszenia w Dziale Kadr Zakładu. K-135-0 BYDGOSKIE ZAKŁADY ZIELARSKIE „HERBAPOL" ODDZIAŁ w ZŁOTOWIE zatrudnią natychmiast ELEKTRYKA do konserwacji urządzeń elektrycznych. Wymagane pełne kwalifikacje zawodowe oraz uprawnienia wg III grupy bhp. Warunki pracy i płacy do uzgodnienia na miejscu w Oddziale, Złotów, ul. Kujańska 10 d, tel. ZłotÓY/ 544. Mieszkania nie zapewniamy. K-144-0 Jeszcze nie za późno do wzięcia udziały W KONKURSIE NOWOROCZNYM Szczecińskiej Gry .Liczbowej „Gfirr" Możesz wygrać samochód osufeewy WARTBURG i wiele c@rsiiycli nagród rzeczowo-* K-1S7-0 WARTBURGA 312/1000 — sprzedam Stanisław Jenczak, Szczecinek, nl. Żukowa 90, po szesnastej, telefon 27-7S. Gp-127 SZESCIOTYGODNIOWE pekiń-czyki — sprzedam. Sławno, teł. 32-95. G-128 OWCZARKI niemieckie, szczenięta — sprzedam. Białogard, Buczka 16/7.__Go-131 SIATKĘ ogrodzeniową sprzedam uspołecznionym i prywatnym. Słupsk, tel. 77-85 lub skrytka pocztowa 137. Gp-129 ZAKŁAD ENERGETYCZNY KOSZALIN Informuje, że w związku z pracami eksploatacyjnymi są planowane PRZERWY W DOSTAWIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ W dniu 14 I 1372 r. Od godz, 8 do 15 w JASTROWIU: Ulice: Mickiewicza, Konopnickiej Żymierskiego, KJ.eniewicza, Kilińszczaków, Jagiellońska, 19 Pułku Piechoty Jedności Robotniczej Bieruta, Puławskiego, Sikorskiego, Ludowa W dniu 14 I 1972 r. od godz. 8 do 15 W TUCZNIE: ulice: Młyńska, Klasztorna, Konopnickiej, Ogrodowa, Moniuszki, Zygmunta Augusta, Zamkowa. w driu 14 I 1S72 r. od godz. 8 do 15 w KOSZALIWE; ul. Niepodległości od nr 1 do 7S, Rzemiefilnicza. Zakład przeprasza za przerwy « w dostawie energii elektrycz- 5 nej. K-16S I KUPIĘ pół domu lub mieszkanie własnościowe w Szczecinku. G6-ralewski, Dębno, ul. Wodna 1/43, woj. Szczecin. G-132 POTRZEBNA pomoc domowa. Zgłoszenia po godz. 12. Koszalin, Moniuszki 21,_Gp-134 SZAFĘ, stół, krzesła, tapczan, dywan, pralkę, lodówkę — sprzedam. Koszalin, Zwycięstwa 257/3. Gp-130 KAWALER poszukuje pokoju w Słupsku. Tel. 22-77. Gp-135 LEKARKA poszukuje pokoju w Słupsku, od zaraz. Oferty: „Głos Słupski" pod ni 136, Gp-13S i f / X PRZEDSIĘBIORSTWO ' TECH NIC Z N O - H A NB L O WE m LU CS Wm, ZMECHANIZOWANEGO SPRZĘTU DOMOWEGO ' O/W w KOSZALINIE z a w i a d a mi a PT KLIENTÓW, że i y 11 stycznia br,, o godz, 12 W ZŁ OCIEŃCU, Rysek 8 nastąpi otwarcie ZfiKŁADU HANPL0W0-U5ŁUS0WEG9 SPRZEDAŻY I NAPRAW: lodówek, pralek, maszyn do szycia, froterek, elektrycznego sprzętu grzejnego. ZOBACZ! WYBIERZ! DOKONAJ ZAKUPU! K-148 Zawiadamiam Mieszkańców miasta i powiatu słupskiego, że od 15 stycznia 1972 r. uruchomione zostanie RZEMIEŚLNICZE POGOTOWIE TECHNICZNE świadczące USŁUGI w zakresie: •— drobnych usług ślusarskich — naprawy zamków — naprawy sprzętu gospodarstwa domowego, sprzęta towego z metali, wózków dziecięcych, rowerów, mebli metalowych, ogrodzeń metalowych wraz z zakładaniem siatki — naprawy z zakresu kowalstwa zdobniczego — zakładanie, naprawa oraz konserwacja instalacji i gazowych (piecyki, kuchnie) — naprawa i zakładanie urządzeń klimatyzacyjnych wodno-kanalizacyjnych i chłodniczych — drobne naprawy szklarskie — holowanie samochodów osobowych i dostarczanie paliwa. DZWONIĆ: Słupsk, tel. 63-65, w godz. od 7 do 20 ul. Żółkiewskiego 2 — Ciemiński. Gp-77 WPPMs w KOSZALINIE, ul. Morska 6, ogłasza PRZETARG na remont oraz przegląd techniczny urządzeń chłodniczych — amoniakalnych w niżej wymienionych obiektach, % terminem wykonania do dnia 20 III 1972 r.: 1) Rzeźnia w Białogardzie, ul. Połczyńska 13 — remont sprężarki leżącej wytwórni „Georg NIEMYER" o wydajności 35.000 kcal/h wraz z czyszczeniem parowników (chłodnicy powietrza). 2) Rzeźnia w Drawsku pl. Gdański 3 — remont sprężarki typu „Linde" leżącej o wydajności 54.000 kcai/h wraz z czyszczeniem parowników, 3) Przetwórnia w Drawsku, ul. Świerczewskiego 13 — remont sprężarki typu DKW o wydajności 25.000 kcal/h wraz z czyszczeniem parowników, 4) Rzeźnia i Przetwórnia w Kołobrzegu, ul. Młyńska 9 — remont sprężarki typu SI X100 o wydajności 10.000 kcal wraz z czyszczeniem parowników. Informacji udziela Dz. Gł. Mechanika WPPMs. w Koszalinie, ul. Miedziana 4, telefon 77-81, wewn. 36. OFERTY w zalakowanych kopertach na wymienione obiekty należy składać w sekretariacie tut. Przedsiębiorstwa, pokój nr 18, do dnia 2?) i 1972 r. włącznie. W przetargu mogą brać udział przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze i prywatne. Otwarcie ofert nastąpi w dniu 24 I 1972 r. Zastrzega się dowolny wybór oferenta bez podania przyczyn. __K-112-0 PAŃSTWOWY OŚRODEK MASZYNOWY w WIEKOWIE, pow. Sławno ogłasza PRZETARG na następujące roboty budowlane: 1) remont kapitalny trzech budynków mieszkalnych, o łącznej wartości 250.0G0 zł, 2) przebudowa pomieszczeń biurowych o wartości 150.000 zł. Bliższych informacji odnośnie wykonawstwa robót udzielamy na miejscia, w godz. od 7 do 15. W przetargu mogą brać udział przedsię® biorstwa państwowe, spółdzielcze i prywatne. Oferty należy składać pod adresem POM, w terminie 14 dni od ukazania się ogłoszenia. Komisyjne otwarcie ofert nastąpi 31 I 1972 r. o godz. 10. Przedsiębiorstwo zastrzega sobie prawo wyboru oferenta lub unieważnienia przetargu bez podania przyczyn. K-137 DYREKCJA PP „UZDROWISKO KOŁOBRZEG" ogłasza PRZETARG NIEOGRANICZONY na wykonanie robót elektrycznych w budynku PPUK przy ul. Ściegiennego 4 w Kołobrzegu. Do przetargu mogą się zgłaszać przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielcze i prywatne. Termin wykonania robót 30 IV 1972 r. Dokumentacja projektowo-kosztorysowa do wglądu w Dziale Inwestycji i Remontów Dyrekcji PPUK, przy ul. Kasprowicza 3, pokój nr 19. Oferty należy składać do 31 I 1972 r. Komisyjne otwarcie ofert — 31 I 1972 r.f o godz. 10, w Dyrekcji PPUK, ul. Kasprowicza 3, pokój nr 19. Zastrzega się prawo wyboru oferenta bez podania przyczyn. K-151-0 POWIATOWY ZAKŁAD WETERYNARII w SŁUPSKU, ul. Pawła Findera 28 ogłasza PRZETARG NIEOGRANICZONY na sprzedaż SAMOCHODU OSOBOWEGO marki warszawa M-20, nr silnika 135682, nr podwozia 58095, cena wywoławcza 12.000 zł. Przetarg odbędzie się 25 stycznia 1972 r., o godz. lo w Przychodni dla Zwierząt w Potęgowie. Przystępujący do przetargu winni wpłacić do kasy PZWet. wadium w wysokości 10 proc. ceny wywoławczej najpóźniej w przeddzień przetargu, Słupsk, ul. Pawła Findera 28. K-I59 POZNAŃSKIE ZAKŁADY PAPIERNICZE ogłaszają PRZETARG NIEOGRANICZONY na wykonanie remo/itu bieżącego Ośrodka Kolonijno-Wczasowego w Sarbinowie. Zakres robót obejmuje: — zerwanie i położenie nowej wykładziny lastriko na schodach ca 12 m2; — ułożenie na podłożu z płyt pilśniowych twardych ca 480 m2 gumoleum; — malowanie klejowe ca 630 m2; — malowanie olejne ca 400 m2; — dwukrotne malowanie olejne parkanu z siatki ca 1150 m2. Termin wykonania do 15 maja 1972 r. Szczegółowych informacji dotyczących ww robót udzieli Dział Gł. Mechanika PZP w Poznaniu ul. Wołkowyska 32, tel. 720-45. Oferty należy składać w terminie 14 dni od daty ogłoszonego przetargu w Dziale GL Mechanika PZP. W przetargu mogą brać udział przedsiębiorstwa uspołecznione i prywatne. Zastrzega się prawo wyboru oferenta. K-12/B SŁUPSK mieszkanie dwa pokoje lub pokój zamienię na trzy pokoje. Tel. 39-67. Gp-133 ZAMIENIĘ mieszkanie spółdzielcze pokój z kuchnią w Kołobrzegu na podobne lub inne w Słupsku. O-ierty: „Głos Słupski" nr 121-0 Gp-121-0 POSZUKUJEMY pokoju dla małżeństwa z dziećmi w śródmieściu Kołobrzegu na okres 2 lat. Zgłoszenia kierować: Kiuro Lckomoty wowni Kołobrzeg. Gp-137 ZO ZBoWir# Człuchów zgłasza zgubienie legitymacji związkowej nr 1220/60 Bolesława Pawłowskiego, zam. Myśligoszcz, pow. Człuchów. C-12T POLSKI Związek Motorowy w Słupsku, ul. Starzyńskiego 10, tel. 28-11, organizuje pogadanki i kieruje na egzamin weryfikacyjny przyszłych instruktorów nauki jazdy, mających zamiar pracować w PZ?vIot, w Słupsku. Wymagane wykształcenie zawodowe i Drawo jazdy kat. C lub Ii. K-1X-Q GŁOS nr 13 (6134) Str. 1 — Jak to jest właściwie z tą przeceną? — pyta nas Czytelniczka. Czy w Słupsku nie ma obniżki? Mnie interesuje obniżka cen butów. Obeszłam w poniedziałek kilka sklepów z obuwiem i n:g I l\l O MILENIUM — Honor samuraja (japoński, od lat 18) Seanse o godz. 16, 18.15' i 20.30 POLONIA — Pod prąd (węg., od lat IG) pan. Seanse o godz. 13.45, 16 i 18.15 — Trzecia część nocy (polski, od lat 18) — seans o godz. 20.30 RELAKS — dziś nieczynne USTKA DELFIN — Queimada (wioski, od lat 16) Seanse o godz. 18 i 20 GŁÓWCZYCE STOLICA — Nieśmiertelni Flip i Flap (USA. od lat 11) Seans o godz. 17.30 R/% PROGRAM I na fali 1322 m oraz UKF 67,93 MHz Wiad.: 5.00, 6.00. 7.00. 8.00, 10.00. 12.05, 15.00. 16.00, 18.00, 20.00, 23.00. 24.00. 1.00. 2.00. 2.55. 5.05 Rozm. rolnicze 5.20 Dookoła Polski z piosenką 5.50 Gimn. 6.05 Ze wsi i o wsi 6.38 Muzyka 6.46 Piosenki — dedydaeje 7.20 Piosenkarz tygodnia 7.30 Muzyka i flesze 7.50 Reportaż na zamówię nie 8.08 W naszym domu 8.15 Melodie na zamówienie 8.30 Bezpieczeństwo na jezdni 8.40 Proponuje my, informujemy przypominamy 9.00 Dla kl III—TV (jez. polski) 9.30 Felieton muzyczny J. Waldorffa 10.05 ..Godzina za godzina" — fragm. pow. 10.25 Muz. symf. 11.00 Dyliżans muzyczny 11.30 U-śmiech. optymizm, piosenka. 11.50 Radiowa Doradnia rodzinna 12.25 Z olsztyńskiej fonoteki muzycznej 12.45 Rolniczy kwadrans 13.00 Z ży cia ZSRR. 13.20 Basy i skrzypce 13.40 Wiecej. lepiej, taniej 14.10 Dla dzieci — nieśni kompozytorów polskich 14.30 Zagadki muzyczne 15.05 Dla dziewcząt 1 chłop ców 16.05 Opinie ludzi Dartii 16.15 Muzyka popularna 16.30—18.50 Popołudnie z młodością 18.50 Muzyka i aktualności 19.30 Kompozytor i jego piosenki 20,30 Fala 72 20.35 Muzyczny łącznik 20.45 Kronika sport. 21.00 Wielka ofensywa styczniowa — aud, 21.25 Wszech- K0MUNSKAT SZCZEPIENIA PRZECIWKO CHOROBIE HEINE GO-MEDINA Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna zawiadamia, że 20 i 21 bm. w powiecie odbywać się będą szczepienia ochronne prze ciwko chorobie Heinego-Medina. Szczepieniom typem wirusa II podlegaja dzieci, które wiosna i je sienią 1971 r. otrzymały szczenienia typem wirusa I i III oraz dzieci roczników starszych, uprzednio zaszczepionych I i II typem wirusa, które dotychczas nie otrzymały szczepienia typem wirusa II. Szczepienia będit przeprowadzone w v, iejskich ośrodkach i punktach zdrowia w godz. 9—14, oraz w stałych punktach szczepień w Powiatowej Prusycnortni Obwodowej w Słupsku i Miejskiej Przychodni Rejonowej w Ustce. 5.35 i 6.50 Muzyczna zegarynka 7.50 Mikrorecital M. Ranieri 8.05 Mój magnetofon 8.35 Muzyczna poczta UKF 9.00 „Jego dwie żony" — ode. pow. 9.10 Piosenki z Paryża 9.30 Nasz rok 72 9.45 Sonata fort. 10.00 Wariacje na tematy rosyjskie 10.15 Nowoczesność i technika 10.35 Wszystko dla pań 11.45 „Cudzoziemka" — ode. pow. 12.25 Za kierownicą 13.00 Na lubel skiej antenie 15.00 Nie tylko o mu zyce 15.10 Album muzyki uniwersalnej 15.35 Czas teraźniejszy i nrzeszły 15.50 Jazz dla nastolatków 16.15 Włoskie przeboje na głosy i instrumenty 16.45 Nasz rok 72 17.05 Co kto lubi 17.30 „Je go dwie żony" ode. pow. 17.40 Ab tualności polskiej piosenki 18.00 Nieznane o znanych 18.35 Mój ma gnetofon 19.00 Książka tygodnia 19.15 Magazyn aktualności muzycz ?iych 19.45 Polityka dla wszystkich 20.00 Blues wczoraj i dziś 20.25 Jez. niemiecki 20.40 Gdzie jest przebój? 21.05 Muzyka W „Panu Tadeuszu" 21.20 Starty i falstarty — rep. 21.40 Boogie gre zespół Savoy Browna 21.50 Opera tygodnia 22 08 Gwiazda siedm**a wieczorów 22.45 Sentymentalnie... 23.05 Wielkie sonaty fortepianowe J. Brahmsa 23.50 Śpiewa Trio de Santa Cruz. pELEWDIM 16.25 Program dnia 16.30 Dziennik 16.40 Dla młodych widzów —; Ekran z bratkiem. M. in.: film z serii „Nad zatoką" — ode. 112 17.45 Magazyn ITP 17.55 „Praca i dom" 18.30 Amatorskie kluby filmowe Wybrzeża (z Gdańska) 18.45 Śpiewa Rena Rolska 19.15 Przypominamy, radzimy 19.20 Dobranoc: Bolek ł kolek 19.30 Dziennik 20.00 Teatr Sensacji: J. Janicki „Umarłem, aby żyć" ode. I. Wyk.: E. Fetting. J. Englert, J. Bukowski, B. Rachwalska, J. Zakrzeński, B. Klimkiewicz, Z. Kestowicz, T. Kosudarski, K. Wichniarz, A. Wy-kretowicz, M. Opania. L. Pietraszak, J. Guttner, I. Kownas K. Kowalewski Po teatrze ok.: 21.20 Sprawozdanie z mistrzostw Europy w jeździe figurowej na lodzie. Jazda dowolna mężczyzn, (z Goeteborga) Po transmisji, ok.: 22.30 Dziennik 1 wiad. sportowe 22.50 Program na piątek. PROGRAMY OŚWIATOWE: 3.15 Matematyka w szkole — Me-todyka rozwiażywan:a zadań — 3 9.00 H:storia dla kl. VI — Stefan Ba tory — ,.Król n:e malowany" 9.55 Jeżyk polski dla klas II liceal. — Mickiewicz — Słowacki — Krasiński 11.55 Jeżyk polski dla klas IV liceal. — B. Czeszko 13.50 i 14.35 Mechanizacja rolnictwa — Mechanizacja siewu i prac pielęgnacyjnych cz. I i II 15.20 i 22.55 Politechnika TV — Geometria wykre-ślna — rok I „Powierzchnie obrotowe krzywok/eślne" oraz 15.55 i 23.30 „Powierzchnie walcowe i stożkowe", KZG zam. B-13 C-4 ..Głos Słupski" — mutacji; „Głosu Koszalińskiego" slupsh pL Zwycięstw* ! I piętro. Telefony: sekretariat łaczv t Kie równikiem — 51-95. Oział Ogłc szeń — 51-95. rertakejs — 54-66 Wołaty aa oreuumerste SS- Tłoczonos KZGrat Koszalin. uL Alfred? Lamneeo li. Str. 8 m GŁOS nr 13 (6134) ffjf ARŁY od wieków stanowiły ulubioną rozrywkę szlagą chetnie urodzonych. Katarzyna Medycejska z wielkim Km poświęceniem, aczkolwiek bezskutecznie, usiłowała roz-wiązać problem ich masowej „produkcji", gromadząc u siebie bez liku małych potworków. Szczególnie modne i popularne stały się karły w czasach rokoka (wiadomo, dziwactwa!), w wieku XVIII tak zakochanym w miniaturach... OSOBLIWI DWORACY Utrzymywanie na dworach karłów było w dawnych czasach ambicją wie-lu panów i władców. Zona Zygmunta Augusta, Barbara Radziwiłłówna, miała u siebie karła Okulę, zwane* go też niekiedy Okulińskim. Kiedy pewnego razu biskup krakowski przesyłał królowi wino, przywiózł je jego karzeł imieniem Jędrzejek. za co obdarowano go szubą podszytą kunami tudzież czapką z rysia. Inna znana postać spośród rodzimych karzełków — to niejaki Krassowski, którego w mlo dym wieku przewieziono do Francji i oddano królowej. Rychło też stał się on ulubionym pieszczoszkięm dworu, tym bardziej, że po trafił popisać się nie tylko osobliwym wzrostem, cle zarazem bogatą wiedzą i dowcipem. Gdy się podstarzał, ze znaczną fortuną po wrócił do kraju i tutaj zabawiał na ucztach panówt opowiadając im o Francji i zwycięstwach Henryka Walezjusza. Przysporzył w ten sposób wiele sympatii przyszłemu polskiemu królowi. Sam zresztą po śmier ci Zygmunta Augusta zawiózł list do Henryka od Andrzeja Zborowskiego z obietnicą poparcia w staraniach o polski tron. O dworskich liliputach pisze również w swych pamiętnikach Caetani. Dowiadujemy «ię z nich, że król Zygmunt III utrzymywał m. in. osiem karlątek płci męskiej 1 żeńskiej, pochodzących z Litwy. W poszukiwaniu nowych karłów wysłano na Zmudż Jakubowicza. Płaskorzeźba na trumnie Cecylii Renaty, pierwszej żony Władysława IV, przedstawia królową przystępująca do króla, a tuż za nią — karlicę. Na dworze Kazanowskich przebywały dwie karliczki, które strzegły dwóch piesków (także karzełków!) spoczywających na pachnącej, atłasowej poduszce w białym koszy ku Podobno mąż jednej z tych karlic nie był zbyt przystojny i miał pękatą budowę ciała. Natomiast w Białymstoku, na dworze hetmana Jana Klemensa Branickiego, podziwiano karła na łokieć wy- sokiego o całkiem kształtnej i proporcjonalnej posturze. Często stawiano gc na stole w torcie culr mwym bądź też w srebrnym koszu z kwiatami. Liliput ów grywał na skrzypcach i obdarowywał damy kwiatami chodząc po stole. ZŁOŚLIWY BEBUS Niezwykle poetyczną bio grafię miał karzeł króla Stanisława Leszczyńskiego Mikołaj Furry zwany Bebe. Przyszedł on na świat w SSs $ „jego dojrzałość jest nad podziw rozwinięta w stosun ku do rozmiarów ciała". W towarzystwie dam eks-kró-lewskiego dworu chorowity i lubieżny Eebuś szybko fp»g«Bfamg Wogezach, a gdy się urodził ważył niespełna funt. Koły ską był dlań royścielony wełną chodak góralski, natomiast do chrztu zaniesiono go w filiżance. Karmiła go koza, buciki nosił wielkości włoskiego orzecha. Za miejsce spacerów służył Be busiowi obrus. Pewnego razu zabłądził w trawie i musiał wołać o ratunek. Po tej niefortunnej przygodzie wolał siadywać na krawędzi krzesła. Zwykł też chodzić po stole królewskim, a ukrywano go w pasztecie. Bebe przywiązał się bardzo do króla, ale oprócz wzrostu (dorósł tylko 2fl cali wysokości) nie potrafił mu prawie niczym zaimponować. Nauczył się jedynie w takt bębnić i tańcować. W ogóle było to stworzonko bardzo tępe i złośliwe. Gdy kiedyś księżna Tal mont bawiła się z pieskiem, obrażony i zazdrosny Bebuś wyrzucił go za okno mówiąc: — Maż on lepszym być ode mnie? Niemiłe zdarzenie prze żył też za jego przyczyną mniejszy od Bebusia i bardzo inteligentny żużu Boru-sławski, gdy doszło do spotkania obu karłów na dworze eks króla Stanisława w Lunćville, Bebuś, widząc że Borusławski: cieszy się powszechnym podziwem, zapałał złością i niewiele myśląc porwał 2użu wpół zamierzając rzucić go w ogień na kominku. Rozpaczliwy krzyk niedoszłej ofiary mściwego Bebusia sprowadził króla, który położył kres temu zajściu. Złośliwego karła, który w Luneville nieco... podrósł uwielbiały jednak podobno damy dworu. Był bo wiem jakoś dziwnie zbudo wany i jak mówiono, spra wiał wiele szczególnych przyjemności, których by daremnie szukać u innych normalnych przedstawicieli płci brzydkiej Jak pisano w Encyklopedii francuskiej zdziecinniał i zmarł z wycieńczenia w 30. roku życia. Szkielet karła znajdował się początkowo w bibliote ce w Nancy, a później w ga binecie królewskim. PAMIĘTNIKI KARŁA Duży rozgłos zdobył w swoim czasie wspomniany już Zużu (Józef) Borusławski, autor interesujących pamiętników. Ten polski ka rzeł, który przez całe życie zachował wzrost cztero--pięcioletniego dziecka, był prawdziwym unikatem wśród rozlicznych lilipucich potworków. Pozbawiony takich czy innych wyna turzeń, był po prostu cudaczną miniaturką zdrowego, normalnego mężczyzny. Imponował nie tylko wzrostem, ale i nie byle jaką o-gładą towarzyską i inteligencją tudzież starannym wykształceniem. Pochodził Borusławski z rodziny szlacheckiej, a urodził się na Pokuciu koło Halicza. Po śmierci ojca przebywał początkowo u chorążyny halickiej Janowej Tarnowskiej, gdzie znalazła go miecznikowa koronna Anna Humiecka. Pani Humiecka zabrała kilkunastoletniego wówczas karła, który liczył dwie stopy oraz cztery cale wysokości i poczęła go obwozić po świecie. Dzięki nie mu zdobyła szturmem najdostojniejsze dwory i towarzystwa Europy, żużu zrobił istną furorę! Siedział na kolanach cesarzowej Marii Teresy, chodził na polowanie z córkami elektora saskiego w Monachium, cieszył się łaskami carowej matki, grał w wolanta ze stadhuderem Holandii. T'" ri-,«.v>r?° wersalskim przyno szono go do kolacji w srebrnej a w Wiedniu dziewięcioletnia dziewczynka (przyszła królowa Maria Antonina) o-fiarowała mu brylantowy pier ścionek; dla odmiany od kró- la saskiego otrzymał w upominku złote pudełeczko. Gdy miał lat 25, liczył .sobie Borusławski 2 stopy i 3 cale luzrostu i mógł śmiało uważać się za najmniejszego człowieka w Europie. Tymczasem karzeł zakochał się — i to na serio. Wybranką jego serca była tan na respektowa Iiumieckiej — Izalinka Barbontan. Miłość krasnala stała się nowym pretekstem do zabawy dla warszawskiego towarzy stwa, a i sama Izalinka śmiała się z otrzymywanych od zakochanego karzeł ka listów miłosnych. Ale uparty liliput dopiął w koń cu swego. Po uzyskaniu od Stanisława Augusta rocznej pensji w wysokości 120 dukatów stał się ponętną par tią dla Izalinki. Odbył się ślub i w listopadzie 1780 ro ku Borusławski wraz z żoną opuścił Warszawę, by udać się do Wiednia, a następnie przez Niemcy do An glii. Nowy rozdział w życiu ka rzełka rozpoczął się od kłopotów. Niełatwo było lilipu towi zarobić na utrzymanie zony i trojga normalnych dzieci. Włóczył się więc wraz z rodziną po a-renach cyrkowych i budach jarmarcznych. W końcu zre zygnowany sprzedał swoje przyszłe zwłoki amatorowi osobliwości i czekał śmierci. Smętnego nosiła żona wraz z córeczkami na rękach. Uratował go inny pomysł — pamiętniki. Opisane w nieskładnej francuz-czyźnie koleje życia polskie go karzełka zyskały duże powodzenie, przetłumaczo no je na angielski i niemiec ki, a ich autor stał się boha terem licznych rozpraw. Pamiętniki przyniosły Bo-ri -liwskiemu pokaźną fortunę, która wystarczyła mu na c., ,tai? e życie. Osiadł z rodziną w hrabstwie Durham w y L północnej Anglii i zajmował się teraz namiętnie alchemią i srdzeiiem kwiatków. Przyjaźnił się ze znakomitym malarzem Wiliamem Collinsem, odwiedzał go Julian Ursyn Niemcewicz. Gdy dzieci dorosły, żona porzuciła karzełka i wyjechała wraz z nimi do Polski. A Borusławski prze żył w samotności jeszcze dość długo — zmarł w wieku bez mała S8 lat, w roku 1837, (Z publikacji S. Wasylew-skiego i Z. Glogera wybrał i oprać, rw) • SPORT • SPORT • SPORT • SPORT • Wybisromy 10 noflepszych sportowców Tfpają dżudowcy Gwardii Podobnie jak w latach ubiegłych głosowanie na 10 najlepszych sportowców województwa przeprowadzają kluby, sekcje i związlfi sportowe. Wczoraj redakcję odwiedził kierownik sekcji dżudo koszalińskiej Gwardii — mjr LECH CHAJDUK, który poinformował nas o spotkaniu działaczy KS Gwardia z zawodnikami sekcji i wynikach przeprowadzonego na tym spotkaniu wewnętrznego plebiscytu na 10 najlepszych sportowców województwa, Elżbieta Przybysz (łucznictwo), 8) Zdzisław Wiśniewski (lekkoatletyka), 7) Jerzy Szymczak (dżudo), 8) Marian Kuna (piłka nożna), 9) Waldemar Gadomski (lekkoatletyka), 10) Jerzy Urbicki (podnoszenie ciężarów). (sf) Trzedci pc*ra£ka naszycli koszykarek w Pucharze ZNiN Nadal nie wiedzie się koswt lińskim koszykarkom w międzynarodowym turnieju o Puchar Ziem Nadodrzańskich I Nadbałtyckich, który rozgry-; wany jest w Olsztynie. W trzecim dniu zawodów koszykarki Koszalina spotkały się z zespołem Kaliningradu | (ZSRR). Pojedynek zakończył i się wysokim zwycięstwem ko i ssykarek radzieckich 91:17 (49:10). ! W pozostałych mecsach i Łódź (woj) pokonała Zieloną i Górę 60:56, Olsztyn I wygrał a Toruniem 67:65, a Poznań I zwyciężył Olsztyn II 75:57. (sf) — W dyskusji, jaka wywiązała się nad poszczególnymi pretendentami do dziesiątki najlepszych sportowców województwa — powiedział mjr L. Chajduk — główna uwaga koncentrowała się na sukcesach koszalińskich sportowców w ub. roku. Brano przede wszystkm pod uwagę wyniki osiągnięte na imprezach ogólnopolskich, w spotkaniach międzynarodowych. W wyniku przeprowadzonego gło sowania pierwsze miejsce przypadło w udziale mistrzowi Polski — Marianowi Tałajowi, dwukrotnemu zwycięzcy Konkursu — Plebiscytu „Głosu Koszalińskiego" na najlepszych sportowców wojewódz twa w latach poprzednich. Na mar ginesie warto dodać, że Marian Tałaj jest jedynym reprezentantem województwa koszalińskiego, objętym przygotowaniami do Igrzysk olimpijskich w Monachium. Typując listę kandydatów na „dziesiątkę asów", dżudowcy sekcji Gwardii stwierdzili że wśród najlepszych z najlepszych powinien również znaleźć się piłkarz. Wszyscy jednogłośnie wytypowali na honorową listę „Głosu" Mariana Kunę, obrońcę III-ligowej Gwardii. A oto „dziesiątka" wytypowana przez dżudowców Gwardii: 1) Marian Tałaj (dżudo), 2) Krystyna dolska (lekkoatletyka), 3) Janusz Urbański (dżudo, reprezentant Polski w kategorii młodzieżowej), 4) Teresa Szarkowska (kajaki), 5) POKROICE Z WC0EW3DZTWA ¥ ZARZĄD Okręgowego Związku Bokserskiego w Koszalinie dokonał podsumowania ubiegłorocznych turniejów pięściarskich juniorów o „Kryształową Wazę", u-fundowaną przez przewodniczącego WKKFiT. Jak już podawaliśmy w klasyfikacji drużynowej cenne trofeum zdobyli: młodzi pięściarze Sławy Sławno — 67,5 pkt, wyprzedzając Czarnych Słupsk — 41.5, MZKS Darłowo — 33,0, Olimp Złocieniec — 31,5 pkt. Pierwsze miejsca w poszczególnych kategoriach wagowych (od papierowej do półciężkiej) zdobyli: Cyranowski (Sława), J. Filipek (MZKS Darłowo), Zubowicz (Czarni), Ignaczak (MZKS Darłowo). Cymbałka (Czarni), Marcinowicz (Bałtyk), Lewicki (Czarni), Selka (Sława), Pasek (Sparta Złotów), A. Filipek (MZKS Darłowo). ¥ ZARZĄD Powiatowy ZMS wspólnie z ogniskiem TKKF „Nurt" w Kołobrzegu zorganizował dla uczczenia 30, rocznicy PPR masowe turnieje w siatkówce, koszykówce tenisrle stołowym, szachach. Pierwsze miejsce w turnieju koszykówki zdobył zespół LO Kołobrzeg, a siatkówki — Tech nikum Rybołówstwa Morskiego. Turniej szachowy wygrał J. Gaw-kowski (Elwa), a tenisa stołowego — W. Michalak (PP Uzdrowisko). * W NAJBLIŻSZĄ niedzielę, 16 bm„ rozegrane zostaną w Darłowie zaległe mecze o mistrzostwo klasy okręgowej seniorów i juniorów w siatkówce między zespołami miejscowego MZKŚ a AZS Słupsk. Początek spotkań o godzinie 13. (Sf) SZACHY SUKCES NA MP L. KOWALCZYKA W Gdańsku zakończone zostały półfinałowe rozgrywki o mistrzostwo Polski w szachach, w których województwo koszalińskie reprezentował Lucjan Kowalczyk (MLKS Piast Słupsk). Występ naszego szachisty przeszedł wszelkie oczekiwania. Reprezentant Koszallina po raz pierwszy w hi- storii mistrzostw Polski uplasował się w szóstce najlepszych szachistów. L. Kowalczyk na 14 rozegranych partii zdobył 7,5 pkt. Wyprzedził on m. in. trzech byłych mistrzów Polski. MISTRZOSTWA ZSZ NR S W klubie szachowym Zasadniczej Szkoły Zawodowej nr 2 W Koszalinie odbyły się mi$. pastwa szkoły i internatu. I miejsCS zdobył L. Huta — 8,5 pkt, wyprzedzając J. Stasćo — 7,5 pkt, W. Tatara — 7 pkt. (sf) izdłgjey (24) — A numeracja? — Miała litery jako moje inicjały: W. I. A na numer to nie patrzyłem. — Poznałbyś tego pana? — Chyba bym poznał, chociaż nie umiem opisać jak wyg1qdał. Dość wysoki, w brązowym ortalionie. Jakby trochę łysawy. Zresztą bo ja wiem? — A co to za rysa była na tylnym błotniku? — To nie była rysa — Witek najwidoczniej znacznie więcej zainteresowanie* poświęcał samochodom niż ich kierowcom — ktoś po prostu przy tarł tę syrenkę. Pewnie jakaś ciężarówka i błotnik tego drugiego wozu zerwał piat łakieru. Właściciel nie położył od razu nowej farby i w tym miejscu błotnik zardzewiał. Taka brunatna plama na zielonym błotniku. Duża jak moja dłoń. — To był prawy błotnik? Ten przy krawędzi chodnika, kiedy Samochód stał zaparkowany na Wspólnej? — Nie. Tyiny, ale lewy błotnik. — To jak zauważyłeś plamę? — Wracając z kortu tenisowego szliśmy nie tym cnodnfkiem, gdzie jest mój dom - tłumaczył chłopak - tylko przeciwnym, fam, gdzie ten wolny placyk. Przechodziliśmy przez jezdnię na Wspólnej zaraz za syrenką. Dlatego zauważyłem. Jeszcze powiedziałem Gienkowi, że po co facet ma samochód, skoro nie umie ?ię z nim obchodzić? Żeby dopuścić do takiej rdzy? — A jak się ten pan zachowywał? — Zwyczajnie. Wysiadł z samochodu i nawet nie zamknął go na kluczyk, tylko drzwi zatrzasnął. Bo kto by się ną takiego grata połaszczył? Potem szedł z torbą w pęku i skręcił w podwórze tego domu. — Rozglądał się dokoła? Może oglądał wystawy? Nie zatrzymywał się przed sklepem jubilerskim? — Nie. Szedł szybko i bez wahania skręcił. Nie rozglądał się i niczego nie szukał. — A z powrotem? — Widziałem go chwilę, kiedy otwierał drzwiczki samochodu. — Tego pana lub ten samochód przedtem już widziałeś? — Chyba nie. — A potem? — Nie, ale poznałbym wóz po tym błotniku. Rozmowa dobiegała końca. Na talerzu zostało jedno ciastko. Witold Iwanicki nieco się certował, ale wreszcie i ta napoleonka podzieliła los poprzednich. — Trzeba chłopaka odesłać z powrotem — zadecydował kapitan — zajmijcie się tym, poruczniku. Witek dumny jak paw wracał na Wspólną jednym z milicyjnych radiowozów. Chłopak jedynie żałował, że koledzy tego nie widzą. Dopiero by mu zazdrościli! — Co powiecie, poruczniku, o tych zeznaniach? - Tokarski zagadnął swojego pomocnika -- udał się nam ten chłopak. — W szkole uczono nas, żeby bardzo ostrożnie przyjmować zeznania małoletnich świadków. Nieraz potrafiq dobrze fantazjować. — Byłem na jakimś filmie, chyba węgierskim — dodał kapitan — podobno opartym na autentycznych wydarzeniach. Uczennice oskarżyły nauczyciela, że jedną z nich zgwałcił. Ofiara dokładnie opisała przebieg wydarzeń, inne koleżanki potwierdziły ten fakt. A w całej historii nie było słowa prawdy. — W Warszawie także była podobna sprawa. Chodziło wtedy nie o nauczyciela, lecz o dwóch starszych kolegów, których dwie dziewczyny oskarżyły o zwabienie ich do mieszkania jednego z tych chłopców pod pozorem „prywatki". Tam chłopcy rzekomo zgwałcili jedną z dziewcząt. Chłopcy mieli już po osiemnaście lat, za kilka miesięcy czekała ich matura, a tu wypływa taka historia. Zanim prawda wyszła na jaw, chłopcy przez ten czas przygotowywali się do matury w celi więziennej. Na szczęście wszystko skończyło się dobrze. — Bardzo możliwe - zauważył kapitan - że ten chłopak zmyślił historyjkę o facecie z zielonym workiem, od początku do końca, aby stać się ośrodkiem podziwu swoich kolegów. — Albo powiedział prawdę. Chłopcy w jego wieku są spostrzegawczy. Tym bardziej, jeśli chodzi o samochody. — Co prawda, nie wszystko pasuje mi w czasie. Świadectwo lekarskie stwierdza, że Charasimowicza zabito między siódmą a dziewiątą wieczorem i piętnaście lub dwadzieścia minut różnicy mieści się w marginesie czasu dokonania zbrodni. Nie o to mi zresztą chodzi. Natomiast znacznie trudniej jest o logiczne uzasadnienie powodu, dla którego jubiler tak długo był w sklepie. Wiem), już dzisiaj, że kieiownik sklepu odebrał sfingowany telefon, rzekomo od Zygmunta Malickiego i dlatego pozostał. Główny księgowy mógł się trochę spóźnić i przyjść kilka minut po siódmej. Ale jakoś nie mogę sobie wyobrazić, że Słar.isScw Charasi-mowicz czekał na Malickiego przeszło dwie godziny. — Ten mężczyzna mógł iść do któregoś z mieszkań na górę. — Jak wiemy - powiedział Tokarski — na górze są Sylko trzy mieszkania. Tak się złożyło, że w tej chwili wszystkie trzy są niezamieszkałe, bo ich lokatorzy wyjechali na urlopy. — Ten facet mógł o tym nie wiedzieć. — Przypuśćmy, że tak było. Co w takim razie robił w tym domu prawie pół godziny? Witek stanowczo twierdzi, że od wejścia „pana z zieloną torbą" do domu przy ulicy Poznańskiej aż do jego odjazdu samochodem ze Wspólnej minęło właśnie tyle czasu. Wejść na piętro i kilkakrotnie zadzwonić do drzwi, ile zajmie? Nie więcej niż pięć minut. — Nie umiem tego wytłumaczyć - przyznał szczerze podporucznik Bagiński. — W każdym razie nad tym, co nam powiedział Witold Iwanicki, nie możemy przejść do porządku dziennego. Będziecie mieli, poruczniku, trochę roboty ze sprawdzeniem tycń zeznań. Trzeba przede wszystkim zorientować się, czy taka syrena nie została tego dnia lub nieco wcześniej skradziona. Posługiwanie się kradzionymi samochodami to ulubiona metoda przestępców całego świata i cotaz bardziej modna w warszawskim światku przestępczym. — To będzie proste. Dowiem się o tym w pogotowiu milicyjnym. — Nie cieszcie się z góry, poruczniku - uprzedzał Tokarski. — Jeżeli okaże się, że kradzieży nie było, będziecie szukali zielonej syreny z rdzą na lewym tylnim błotniku najpierw wśród samochodów, których tablice rejestracyjne zaczynają się na „Wl". Takich wozów, teoretycznie biorąc, jest aż 9999. Praktycznie zaś o parę tysięcy mniej. Wśród nich trzeba wyodrębnić zielone syreny i później każdą dyskretnie obejrzeć. Jeżeli i to nie da wyniku, będziemy dalej szukali wśród wszystkich samochodów z rejestracją warszawską. A później z ogólnopolską. Porucznik Wacław Bagiński tylko jęknął. (C d. a)